دانشگاه آزاد یا غیر انتفاعی؟! کدام یک برای شما مناسب‌تر است؟
هر دانش‌آموزی که به مرحله‌ی انتخاب رشته می‌رسد مطمئناً از این دسته سؤالات به ذهنش خطور می‌کند، اما باید بدانید دلیل اصلی این سؤالات نداشتن اطلاعات کافی پیرامون انواع دانشگاه ها مراکز علمی موجود در کشور است. کدام دانشگاه بهتر است؟ دانشگاه آزاد یا غیر انتفاعی؟ مدرک کدام دانشگاه از اعتبار بالاتری برخوردار است؟ میزان شهریه، لیست دروس، اساتید و امکانات خدماتی و رفاهی کدام دانشگاه بهتر از دیگری است؟ همه و همه سؤالاتی مهم و اساسی هستند و هر دانش‌آموزی که به مرحله‌ی انتخاب رشته و دانشگاه می‌رسد باید به جواب این سؤالات برسد و با چشم باز دست به انتخاب بزند.
در ادامه به بررسی دو مرکز علمی در ایران (دانشگاه آزاد یا غیر انتفاعی) پرداخته و تفاوت‌ها و نکات مشترک آن‌ها را بررسی می‌کنیم.
✅ دانشگاه آزاد اسلامی، امکانات و ویژگی‌ها
دانشگاه آزاد اسلامی بزرگ‌ترین مرکز آموزشی و پژوهشی در ایران و پنجمین مؤسسه آموزش عالی بزرگ در جهان است. این دانشگاه بیش از ۶ میلیون فارغ‌التحصیل و ۳۷ هزار استاد دانشگاه دارد و در حال حاضر یک و نیم میلیون دانشجو در مقاطع کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری واحدهای مختلف دانشگاه آزاد اسلامی مشغول به تحصیل هستند. دانشگاه آزاد اسلامی نزدیک به ۴۰۰ واحد در سراسر کشور دارد.
باید به این نکته‌ی مهم اشاره کرد که دانشگاه آزاد با برپایی دانشگاه‌ها و مراکز تحصیل در نقاط محروم و شهرهای کوچک کشور توانسته امکان تحصیل را برای تمام افرادی که به بخش شهری دسترسی ندارند، یا به علت مشغله‌ی کاری و یا مشکلات خانوادگی امکان ادامه‌ی تحصیل برای آن‌ها میسر نیست فراهم شود که این امر به نکته‌ی مثبتی برای این دانشگاه تبدیل شده است.
ازنظر امکانات رفاهی و خدماتی این دانشگاه در بعضی واحدها برابر با دانشگاه‌های دولتی و در برخی واحدها حتی بالاتر و بهتر از مراکز دولتی عمل کرده و توانسته با ایجاد امکانات خوب دانشجویان زیادی را به سمت خود جذب کند.
هم‌اکنون بعضی از دانشگاه‌های آزاد اسلامی کشور به رقیبان سرسختی برای دانشگاه‌های دولتی تبدیل شده‌اند که از جمله آن‌ها می‌توان به دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، مشهد و تهران اشاره کرد که از لحاظ امکانات و کیفیت آموزشی از بسیاری از دانشگاه‌های دولتی مناسب‌تر هستند.
از نظر سطح علمی نیز باید گفت دانشگاه‌های آزاد در برخی واحدهای شهری حتی توانسته‌اند در دنیا و رتبه‌بندی‌های جهانی حضور خوبی داشته باشند. برای نمونه در رتبه‌بندی معروف و معتبر جهانی سایمگو، دانشگاه آزاد اسلامی قزوین در حوزه‌ی نوآوری و شاخص تأثیر فناورانه رتبه‌ی دوم در کشور و ۳۲۸ در جهان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات در حوزه‌ی پژوهش و شاخص برونداد رتبه‌ی هفتم در کشور و ۶۳۸ در جهان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات در حوزه‌ی پژوهش و شاخص استعداد علمی رتبه‌ی سوم در کشور و ۴۵۸ در جهان را کسب کنند.
دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات مقام دوازدهمین دانشگاه برتر ایران در رتبه‌بندی لایدن ۲۰۱۸ را کسب کرده است.
بر اساس رتبه‌بندی دانشگاه‌های جهان ۲۰۱۹، دانشگاه آزاد اسلامی برترین دانشگاه ایران شناخته شده است. در رتبه‌بندی یو اس نیوز دومین دانشگاه برتر ایران شناخته شده است.
تأمین منابع مالی این دانشگاه از طریق اخذ شهریه از دانشجویان انجام می‌گیرد که برای اطلاع از شهریه‌ی هر کدام از رشته‌ها باید به دفترچه انتخاب رشته این دانشگاه مراجعه کرد. باید این نکته‌ی مهم را نیز ذکر کرد که در ایران دانشگاه آزاد بالاترین مبلغ شهریه را نسبت به تمام مراکز علمی دیگر از دانشجویان خود اخذ می‌کند و دانشجویان باید قبل از انتخاب این دانشگاه این مورد مهم را در نظر بگیرند.
برای قبولی در این دانشگاه شاید مانند دانشگاه‌های دولتی نیاز به کسب رتبه‌های بالا و رقابت سخت در کنکور نباشد و افراد می‌توانند به‌راحتی در این دانشگاه تحصیل کنند. حتی در برخی واحدها بدون کنکور نیز می‌توان تحصیل کرد که این امر برای افرادی که توانایی رقابت در کنکور را ندارند می‌تواند گزینه‌ی مناسبی باشد.
✅ دانشگاه غیرانتفاعی، امکانات و ویژگی‌ها
دانشگاه غیرانتفاعی از جمله دانشگاه‌های غیردولتی کشور است که برای ادامه‌ی تحصیل در این دانشگاه می‌توان مانند دانشگاه‌های دیگر، از طریق کنکور سراسری اقدام کرد. این دانشگاه در سال‌های اخیر رشد قابل توجهی ازنظر کمی و کیفی، سطح علمی و امکانات آموزشی و رفاهی کرده است.
بخش اعظمی از دانشجویان دانشگاه غیرانتفاعی را دانشجویان مقطع کاردانی و کارشناسی تشکیل می‌دهند و دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد و دکتری سهم به‌مراتب سهم اندکی از پذیرفته‌شدگان را شامل می‌شوند. میزان شهریه‌ی دانشجویان دانشگاه غیرانتفاعی و دانشگاه آزاد در برخی رشته‌ها تقریباً برابر است اما در حالت کلی شهریه‌ی کمتری نسبت به دانشگاه آزاد اخذ می‌شود.
برخی از واحدهای دانشگاه غیرانتفاعی مانند واحدهای مستقر در شهرهای بزرگ، امکانات و تجهیزات مناسبی دارند که در برخی موارد از برخی از دانشگاه‌های سراسری بهتر است.
ولی در حالت کلی امکانات دانشگاهی این مرکز علمی پایین‌تر از دانشگاه‌های سراسری و دانشگاه آزاد است. همچنین باید این نکته را ذکر کرد که هزینه‌ی استفاده از امکانات خدماتی، رفاهی و آموزشی دانشگاه غیرانتفاعی با قیمت آزاد، بسیار گران‌تر از دانشگاه‌های سراسری است و باید قبل از انتخاب رشته به این نقاط مهم توجه کافی کرد.
برای تحصیل بدون کنکور در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری راه‌هایی وجود دارد که یکی از آن‌ها ثبت‌نام در دانشگاه غیرانتفاعی است این امر یکی از نقاط مثبت این دانشگاه محسوب می‌شود.
سخن آخر: دانشگاه آزاد یا غیر انتفاعی؟
دانشگاه آزاد یا غیر انتفاعی و یا هر دانشگاه دیگری که در سطح کشور برای تحصیل دانش‌آموزان تأسیس گشته‌اند هر یک امکانات، ویژگی‌ها و نقاط مثبت و منفی مختص خود را دارند و نمی‌توان با نسخه‌ای مشترک برای همه، یکی را برتر از دیگری معرفی کرد و دور دیگری خط کشید.
هر کدام از این مراکز علمی برای افراد با ویژگی‌ها و شرایط زندگی مختص آن فرد می‌تواند مناسب یا نامناسب باشد که انتخاب آن فقط و فقط توسط خود فرد و با بررسی شرایط زندگی خود و خانواده‌ی خود باید انجام پذیرد.
در جامعه‌ی امروزی ما شاید دیگر مدرک خشک‌وخالی جایی برای سخن گفتن نداشته باشد و همه‌ی تفاوت‌ها به مهارت‌ها و تخصص و تلاش فرد در کسب علم و دانش مفید برمی‌گردد.
جامعه‌ی امروز ما به افراد حرفه‌ای و متخصص نیاز دارد. به افرادی که در کنار آموزش‌های تئوری به آموزش نقاط عملی و خارج از درس بپردازند و با کسب مهارت‌های مربوط به رشته‌ی خود و با کسب تجربه بتوانند در بین افراد هم رشته‌ی خود از تخصص بیشتری برخوردار شوند و مطمئن باشید در این صورت مدرک و دانشگاهی که شما در آن تحصیل کرده‌اید اصلاً مهم نخواهد بود و تخصص شما حرف اول را برای کارفرماها خواهد زد.
