آزمون شخصیت کَتل (Cattell)
توصیف مفهوم شخصیت
شخصیت شامل رفتارها، سبک‌فکرها، شیوه‌ی حرف زدن، درک محیط و تعامل‌های بین فردی است که پیوسته در یک فرد مشاهده می‌شود. هیچ دونفری را نمی‌توان یافت که شخصیت کاملاً یکسانی داشته باشند. حتی اگر چند مؤلفه‌ی مشخص مانند صداقت، برونگرایی و … را در نظر بگیرید و بخواهید همه‌ی انسان‌ها را بر اساس همین مؤلفه‌ها بسنجید، باز هم شیوه‌ی ترکیب این مؤلفه‌ها در افراد متفاوت است.
معرفی پرسشنامه‌ی کتل
آزمون pf 16 (۱۶ عامل شخصیتی کتل و یا نظریه‌ی ویژگی‌های شخصیتی کتل)، یکی از معروف‌ترین آزمون‌های شخصیت شناسی در دنیا است که توسط روانشناس معروف، ریموند کتل، در سال ۱۹۴۹ طراحی شده است.
بر اساس چندین نظریه شخصیت، شخصیت انسان متشکل از تعدادی ویژگی یا تمایلات گسترده است. بنیان‌گذاران چنین نظریه‌هایی تلاش کرده‌اند تا هر ویژگی ممکن را توصیف کنند. گوردون آلپورت روانشناس ازجمله این بنیان‌گذاران است. او بیش از ۴۵۰۰ کلمه را از فرهنگ لغت انگلیسی شناسایی کرد که می‌توان از آن‌ها برای توصیف ویژگی‌های شخصیتی استفاده کرد. ریموند کتل آن را تجزویه‌وتحلیل کرد و با حذف عبارات غیرعادی و یا نامفهوم، آن را به ۱۷۱ ویژگی کاهش داد. او از تحلیل عاملی استفاده کرد و از چارلز اسپیرمن، برای شناسایی ویژگی‌هایی که به یکدیگر مرتبط هستند و تأثیرگذاری عناصر، بهره برد. با استفاده از این تکنیک‌ها، او توانست فهرستی از ۱۶ عامل مهم شخصیتی را به دست آورد.
فواید شرکت در آزمون کتل و شناخت ۱۶ عامل شخصیتی
به گفته کتل، ویژگی‌های شخصیتی در یک پیوستار وجود دارند. یعنی هر فرد تا حدی دارای هر یک از این ۱۶ ویژگی است، اما برخی از آن‌ها کاربرد بیشتری دارند. به‌عنوان‌مثال، جایی که برخی افراد تخیل غنی دارند، برخی دیگر می‌توانند بسیار عملی و واقع‌بینانه باشند. از طرفی دیگر، گاهی افراد در جایگاه مناسب خود قرار ندارند. به‌طور مثال فردی که صبر و حوصله زیادی ندارد، بهتر است اپراتور نشود؛ و یا ممکن است فردی پیرو را در جایگاه ریاست بنشانیم، طبیعتاً او نمی‌تواند به‌درستی رهبری کند. این تست می‌تواند درک درستی از خود و دیگران به ما بدهد تا بتوانیم آگاهانه‌تر تصمیم بگیریم و از دنیای اطرافمان بیشتر بهره ببریم.
در حالت کلی می‌توان گفت آزمون کتل می‌تواند در محیط‌های مختلف صنعتی، سازمانی، تحقیقاتی، آموزشی و پزشکی مورداستفاده قرار گیرد. علاوه بر این، روانشناسان از این پرسشنامه می‌توانند برای موارد زیر استفاده کنند:
- مشاوره‌ی شغلی و تحصیلی
- انتخاب پرسنل به‌ویژه مدیران
- تصمیم برای ارتقاء شغلی، هدایت شغلی و توسعه‌ی شغلی
- تشخیص‌های بالینی و تنظیم برنامه‌های درمانی
- مشاوره‌ی ازدواج
۱۶ ویژگی شخصیتی آزمون کتل
۱) مردم‌آمیزی (A)، میزان علاقه‌مندی افراد به انسان‌های دیگر را نشان می‌دهد.
عامل مردم‌آمیزی بین دو طیف مردم‌گریزها و مردم‌آمیزها قرار دارد. قابل ذکر است که این این عامل به شدت تحت تاثیر وراثت می‌باشد.
ازنظر روابط اجتماعی
می‌توانیم بگوییم که اگر شما در دسته افراد مردم‌گریز قرار بگیرید:
- از اجتماع دوری می‌کنید.
- علاقه کمتری به حضور در جامعه انسانی دارید.
- پنهان‌کاری و رفتارهای بی‌تفاوت مثل سکوت، ازجمله واکنش‌هایی است که معمولاً از خود بروز می‌دهید.
- هیچ‌کس را فردی دوست‌داشتنی برای خود نمی‌بینید.
- احساساتی نیستید.
- صفاتی مانند تحقیرکننده، حریص، خرده‌گیر، مخالف، بی‌انعطاف، بدگمان و خشن می‌توانند ازجمله صفاتی باشد که شما دارید.
در مقابل اگر طیف مردم‌آمیزی در شما پررنگ‌تر باشد، نشان‌دهنده آن است که:
- تمایل دارید در جامعه حضور پررنگی داشته باشید.
- معمولاً در رفتارهای خود، هیجاناتتان را بروز می‌دهید و به خواسته‌های افراد با شدت بیشتری پاسخ می‌دهید.
- در صورت روبه‌رو شدن با مشکل، سعی می‌کنید ازنظران و تجربیات دیگران استفاده کنید.
ازنظر رغبت و توانایی‌ها
اگر بخواهیم از نظر رغبت و توانایی این دو را باهم بررسی کنیم می‌توانیم بگوییم که اگر مردم‌گریز هستید:
- بیشتر به اصول غیرانتزاعی اهمیت می‌دهید.
- در دانشگاه موفق‌تر از مدرسه عمل می‌کنید.
- می‌توانید آینده را پیش‌بینی کنید.
- پایبند به اصول اخلاقی هستید.
- از هوش کلامی بالایی برخوردارید.
در مقابل اگر مردم‌آمیز هستید:
- رغبت زیادی به اصول انتزاعی دارید.
- در مدرسه عملکرد بهتری داشته‌اید.
- توانایی سازمان‌دهی بالایی دارید.
- به‌سختی می‌توانید یک عامل را از یک مجموعه کلی مجزوا کنید.
- مشاغلی را دوست دارید که بتوانید در آن‌ها با مردم دیگر سروکار داشته باشید.
۲) هوش (B)، تعامل هوش با شخصیت افراد را نشان می‌دهد.
آنچه در این پرسشنامه نمره هوش را به دست می‌آورد، کنش هوش با توجه به نوع سازمان‌یافتگی شخصیت است.
عامل هوش بین دو طیف “باهوش – کم‌هوش” قرار می‌گیرد.
ازنظر روابط اجتماعی
افرادی که نمره‌ی بالاتری می‌گیرند می‌توانند به‌سرعت نظرات دیگران را درک کنند ولی در مقابل افرادی که نمره‌ی کمتری می‌گیرند ظرفیت‌های فکری محدودی دارند بنابراین ممکن است در دریافت نظرات و مقاصد دیگران با مشکل مواجه شوند، افراد خیلی “باهوش” و افراد خیلی “کم‌هوش” هر دو معمولاً از زندگی گروهی دوری می‌جویند؛ با این تفاوت که بازخوردهای ضداجتماعی در افراد کم‌هوش بارزتر است.
ازنظر رغبت و توانایی‌ها
اگر بهره‌ی هوشی کمتری داشته باشید، پشتکار، انضباط شخصی و احساس مسئولیت کمتری دارید. متخصصان عقب‌ماندگی ذهنی به فقدان ابتکار، توانایی پیش‌بینی و تلقین‌ناپذیر بودن این افراد اشاره داشته‌اند. بررسی‌های کتل همچنین بر لاقیدی و بی‌ظرافت بودن این افراد در انجام امور تأکید می‌کند.
در مقابل اگر در دسته افراد باهوش قرار بگیرید، دقت عمل، پشتکار، روشن‌فکری و جدیت بیشتری دارید.
بررسی‌های به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که هوش رهبران بالاتر از میانگین است، اما نه آن‌قدر بالا که موجب شکاف بین رهبر و سایر اعضا گردد.
۳) پایداری هیجانی (C)، میزان سازگاری افراد را نشان می‌دهد.
این عامل که بین دو طیف “پایداری هیجانی یا نیرومندی من – نوروز گرایی عمومی یا ناپایداری هیجانی” قرار دارد، یکی از مهم‌ترین رگه‌ها در تعیین یکپارچگی شخصیت است؛ عاملی که روان تحلیل گران از آن با مفهوم نیرومندی یا ضعف من یاد می‌کنند.
ازنظر روابط اجتماعی
اگر در دسته‌ی ناپایداری هیجانی قرار بگیرید:
- در سازش با موقعیت‌های زندگی ناموفق هستید و انعطاف‌پذیری کمتری دارید.
- در روابط واقع‌گرایانه عمل نمی‌کنید و ثابت‌قدم نیستید.
- به‌آسانی همه‌چیز برایتان حوصله سر بر می‌شود و مدام از شرایط زندگی خود شکایت می‌کنید.
در مقابل اگر در دسته‌ی نیرومندی من باشید:
- سازش بهتری با عوامل محیطی دارید
- در روابط و احساسات خود ثابت‌قدم هستید.
- می‌توان روی شما حساب کرد.
- دوستان زیادی را در کنار خود دارید.
ازنظر رغبت و توانایی‌ها
می‌توان گفت که اگر دچار ناپایداری هیجانی باشید:
- در مقابل بازخوردها به‌راحتی تغییر می‌کنید و تلقین‌های منفی را به خود جذب می‌کنید.
- ناپایداری و بی‌توجهی ازجمله صفات بارز شماست.
- برای رسیدن به اهداف خود، پشتکار کمتری دارید.
- راه‌های بدون چالش را برای خود برمی‌گزینید.
هنرمندان و نمایشنامه‌نویسان در مقایسه با دانشمندان، گرایش بیشتری به این قطب دارند.
در مقابل اگر در دسته‌ی نیرومندی من قرار گرفته باشید :
- دارای پشتکار بالایی هستید.
- کارها را به انجام می‌رسانید.
- چالش را دوست دارید.
رهبران در این مورد نمره بالایی کسب می‌کنند.
۴) سلطه‌گری (E)، میزان تمایل افراد به تسلط بر دیگران را نشان می‌دهد .
این عامل بین دو طیف “سلطه، استیلا – اطاعت، تسلیم” قرار دارد.
ازنظر روابط اجتماعی
اگر جزو افرادی باشید که در دسته‌ی اطاعت قرار می‌گیرند، مهربان، با ملاطفت، خودکفا، کم رو و تابع هستید و از سرزنش‌های اجتماعی دوری می‌کنید.
در مقابل اگر در دسته‌ی سلطه قرار گرفته باشید، خود را مطیع قراردادهای اجتماعی نمی‌دانید و حساسیتی نسبت به سرزنش‌های اجتماعی ندارید. سعی دارید دیگران را مجذوب خود کنید و علاقه‌مند به مبارزه هستید.
ازنظر رغبت و توانایی‌ها
اگر مطیع باشید معمولاً راه و روش زندگی خود را از دیگران می‌گیرید و حرف‌شنو و وابسته‌ی دیگران هستید.
اما اگر جزوو افرادی باشید که در دسته‌ی سلطه قرار گرفته‌اند، خلاقیت‌های علمی و هنری زیادی در کار خود نشان می‌دهید. این عامل در رهبران قوی‌تر و در پیروان ضعیف‌تر است. پژوهشگران برجسته، ورزشکاران المپیک و خلبانان بیشتر در این عامل قرار می‌گیرند.
۵) سرزندگی (F)، میزان فعال بودن شخص را نشان می‌دهد.
این عامل یکی از مؤلفه‌های درون‌گردی – برون‌گردی است که یونگ از آن استفاده کرده است و بین دو طیف “سرزندگی- دل‌مردگی” قرار دارد.
ازنظر روابط اجتماعی
اگر عامل دل‌مردگی در شما پررنگ‌تر باشد، سازش کمتری با محیط خواهید داشت و به‌گونه‌ای دربند عادت‌ها و محدودیت‌های اخلاقی خود هستید. از دیگر ویژگی‌های شما احترازکننده و منفعل است، به‌گونه‌ای که دیگران بایستی شما را به‌جانب خویش بخوانند.
در مقابل اگر عامل سرزندگی در شما پررنگ‌تر باشد، نشان‌دهنده‌ی سرزندگی و علاقه‌ی شما به زندگی جمعی است. انعطاف‌پذیر، پرانرژی، صادق، خوش‌مشرب و بذله‌گو هستید و دیگران می‌توانند احساسات خود را با شما در میان بگذارند.
ازنظر رغبت و توانایی‌ها
استعدادهای کلامی بارزتری در عامل دل‌مردگی وجود دارد و اگر جزو این دسته باشید، در مشاغلی که مستلزم وقت و اهتمام‌اند، بیشتر دیده می‌شوید. پژوهشگران برجسته در این عامل پررنگ‌تر هستند.
در مقابل اگر در دسته سرزندگی قرار گرفته باشید:
- رهبران موفق‌تری خواهید بود.
- در اجتماع قابل‌رؤیت‌تر و پرحرف‌تر هستید.
- خوش‌بینی زیادی نسبت به زندگی دارید.
- به‌راحتی می‌توانید با شرایط سازش کنید.
- شخصیت خود را سریع‌تر آشکار می‌سازید.
این عامل در پیش‌بینی‌های شغلی واجد اهمیت است. فروشندگان موفق عموماً از سرزنده‌ها هستند.
۶) خلق استوار (G)، میزان پشتکار و مسئولیت‌پذیری افراد را نشان می‌دهد.
این عامل که بین دو طیف “خلق استوار- خلق نارس و وابسته” قرار دارد، با مفهوم «فرامن» در نظام روان‌تحلیلگری مطابقت دارد و هدایت «من» و سرکوب «بن» را نشان می‌دهد. داشتن پشتکار مشخص‌کننده‌ی این عامل هست.
ازنظر روابط اجتماعی
اگر فردی باشید که عامل خلق نارس در او پررنگ باشد:
- به درخواست‌های اجتماعی بی‌توجه هستید.
- خود را با جریان و سوگیری مشخصی در زندگی، هماهنگ می‌کنید.
- متلون و ناپایدار بودن ازجمله صفات شماست.
در مقابل اگر عامل خلق استوار در شما پررنگ‌تر باشد:
- به ملاحظات اجتماعی که واجد احساس مسئولیت است پایبند هستید.
- در روابط خویش محتاط عمل می‌کنید.
- در زندگی روال ثابتی برای رفتارهای خود دارید.
- افراد تمایل دارند که با شما دوست باشند.
ازنظر رغبت و توانایی‌ها
اگر فردی باشید که عامل خلق نارس در او پررنگ باشد، قوانین خود را برای زندگی دارید. این به آن معنا نیست که با دیگران در تضاد هستید.
پژوهشگران برجسته و ورزشکاران، بیشتر متمایل به این قطب هستند.
در مقابل اگر جزو افرادی باشید که عامل خلق استوار در آن‌ها پررنگ‌تر است:
- خود را ازنظر اخلاقی درست و پایدار اصول اخلاقی می‌دانید.
- دوست دارید دیگران را مورد تجزویه‌وتحلیل قرار دهید.
- مصاحبت با افراد کارآمد را بر افراد معمولی ترجیح می‌دهید.
- پشتکار فراوانی در کار دارید.
- می‌توانید آینده را تا حدودی پیش‌بینی کنید.
۷) ادواری خویی (H)، میزان متهور و جسور بودن افراد را نشان می‌دهد.
این عامل بین دو طیف “ادواری خویی متهورانه- گسیخته خویی اساسی، در خودمانی (جسورـ ترسو)” قرار دارد.
ازنظر روابط اجتماعی
اگر ترسو باشید، نشان‌دهنده آن است که:
- روابط سردی با اطرافیان دارید.
- سعی دارید از محیط فاصله بگیرید.
- ترجیح می‌دهید دو دوست صمیمی داشته باشید و وقت خود را با ایشان بگذرانید، تا اینکه میان جمعیت زیادی باشید.
- تمایل زیادی به برقراری ارتباط با جنس مخالف در شما دیده نمی‌شود.
در مقابل اگر فردی جسور باشید:
- قادر هستید برای دستیابی به آنچه می‌خواهید، روابط خود را گسترش دهید.
- روحیه‌ی ماجراجویانه خود را همراه با هیجانات درونی خود حفظ کنید.
- به خطراتی که ممکن است پیش روی شما باشد، کمتر حساسیت نشان می‌دهید.
- ممکن است از دوستان کم‌حرف خود انتقاد کنید.
ازنظر رغبت و توانایی‌ها
اگر ترسو باشید :
- کُند، اما واجد دقت عمل هستید.
- از مشاغلی که مستلزم تماس با اشخاص و برقراری ارتباط است، پرهیز می‌کنید.
در مقابل اگر جسور باشید، آینده شغلی نسبتاً خوبی را پیش روی خود خواهید داشت.
فروشنده‌ها و خلبان‌ها اغلب جزو این دسته از افراد هستند.
۸) حساسیت هیجانی (I)، میزان حساسیت و رشد هیجانی افراد را نشان می‌دهد.
بین دو طیف کله‌شق – حساس قرار می‌گیرد. این عامل با تمایز «ویلیام جمیز» بین «حساس ـ غیرحساس» ارتباط نزدیک دارد. «آیسنک» نیز این عامل را تحت الگوی “ملایم ـ سخت” ارائه داده است.
ازنظر روابط اجتماعی
می‌توان گفت که اگر شما فردی کله‌شق باشید، کمتر تمایلات شخصی خود را دنبال می‌کنید و بیشتر برای پذیرش واقعیات دنیای ملموس و احساس مسئولیت در قبال تعهدات زندگی، آماده هستید.
در مقابل اگر حساس باشید و در قطب مثبت قرار بگیرید، نشان‌دهنده آن است که سعی در جلب‌توجه دیگران دارید و علاقه‌مند به اجتماع هستید.
ازنظر رغبت و توانایی‌ها
می‌توان گفت که اگر عامل کله‌شق بودن در شما پررنگ‌تر باشد :
- تمایل به انجام کارهای عملی و منطقی دارید و طبیعت جویی را دوست دارید.
- حساسیت شما نسبت به افراد و مشکلات کمتر است و معمولاً راحت‌تر برخورد می‌کنید؛ این موضوع باعث می‌شود رهبران بهتری باشید و بازده زیادی در کارتان داشته باشید.
- دوستی با شما از راحتی کمتری برخوردار است.
در مقابل اگر حساس باشید:
- می‌توان شما را به‌عنوان فردی آرمان‌گرا، با دیدگاه‌های اجتماعی و سیاسیِ به دور از واقع‌گرایی دانست.
- می‌توان گفت که باور دارید ذات فطری انسان پاک است و دنیا محل آرامش است؛ درنتیجه مجازات مجرمین را کار اشتباهی می‌دانید.
- ذهن شما معمولاً ذهنی شهودی، غیرمنضبط و تخیلی است و در زندگی به دنبال امیال دوره‌ی کودکی هستید.
- معمولاً در گروه‌های کوچک، با اصطلاحاتی نظیر پرت شدن از موضوع و بازداشتن گروه در رسیدن به یک تصمیم نهایی، از شما گله می‌شود.
افرادی که به این قطب متمایلند، دارای رغبت‌های زیباشناختی و ظرافت‌های زنانه‌ی بیشتری هستند.
۹) گسیخته‌خویی پارانویاگونه (L)، میزان بدخلقی و شکاک بودن افراد را نشان می‌دهد.
این عامل که بین دو طیف “گسیخته‌خویی پارانویاگونه – دردسترس‌بودن اعتمادآمیز (شکاک – زودباور)” قرار دارد.
ازنظر روابط اجتماعی
اگر در دسته افراد زودباور قرار داشته باشید:
- علاقه‌مند هستید که در جامعه پررنگ باشید.
- بسیار شاد هستید.
- کمی زود جوش می‌آورید؛ اما در موقعیت‌های مختلف از قدرت سازش خوبی برخوردار هستید.
در مقابل اگر شکاک باشید:
- خشن بودن، حسود بودن، بدگمانی، بداخلاقی، بی‌اعتنایی، انعطاف‌ناپذیری و صفاتی از این قبیل توصیف‌کننده‌ی شما هستند.
- شما خود را برتر از دیگران می‌دانید.
ازنظر رغبت و توانایی‌ها
اگر زودباور هستید، گرایش زیادی به آرمان‌گری دارید.
در مقابل اگر شکاک باشید، علاقه زیادی به زندگی روانی و درونی از خود نشان می‌دهید.
۱۰) خیال‌پردازی (M)، میزان تمایل افراد به تخیل در برابر عمل را نشان می‌دهد.
این عامل بین دو طیف “خیال‌پردازی ـ اهل عمل” قرار می‌گیرد.
ازنظر روابط اجتماعی
اگر اهل عمل باشید:
- تمایل زیادی به بودن در اجتماع و زندگی جمعی دارید.
- خود را تابع آداب و مقررات اجتماعی می‌دانید.
در مقابل اگر خیال‌پرداز باشید:
راه خود را دنبال می‌کنید، بدون آنکه به قرارداد و خواسته‌های زندگی جمعی، توجهی داشته باشید؛ اما درعین‌حال انتظارات خود را از دیگران دارید.
ازنظر رغبت و توانایی‌ها
اگر اهل عمل باشید، کارها را به‌صورت عملی با دقت نظر و واقع‌نگری انجام می‌دهید و شخصیتی مستقل دارید. اگر خیال‌پرداز باشید، به آن معناست که:
- تمایلی به تغییر عقاید خود ندارید.
- در افکار خویش دچار پیچیدگی هستید.
- معمولاً آن چیزی را دنبال می‌کنید که ازنظر خودتان درست است.
- احساس مسئولیت کمتری دارید.
۱۱) ظرافت‌کاری (N)، میزان ذوق هنری و گرایش به دیگران را نشان می‌دهد.
این عامل که بین دو طیف “ظرافت‌کاری – سادگی بی‌ظرافت” قرار دارد، به‌وضوح در بررسی‌های زنان مشاهده شده است، اما چون در آزمون عینی و در پرسشنامه‌هایی که به گروه مردان ارائه شده است، نیز مشاهده گردیده، می‌توان گفت که عامل عمومی مهمی در بررسی شخصیت است، گرچه قسمت وسیعی از شخصیت را در برنمی‌گیرد.
ازنظر روابط اجتماعی
اگر فردی هستید که در روابط خود دچار سادگی بی‌ظرافت هستید، معمولاً علاقه‌مند به برقراری ارتباط با دیگران هستید و راحت‌تر برخورد می‌کنید. شما فردی خونگرم هستید که رفتار مبهم و پیچیده‌ای ندارید. در مقابل اگر ظرافت‌کاری در روابط داشته باشید، سرسختانه انتخاب می‌کنید و روابطتان سرد و منطقی است. شما اغلب مردم و مشکلاتشان را درک می‌کنید ولی نسبت به موقعیت‌ها نگرش احساساتی و عاطفی ندارید.
از نظر رغبت و توانایی‌ها
اگر جزو دسته اول باشید، کم‌مهارت و بی‌ذوق عمل می‌کنید. اما اگر جزو دسته دوم باشید، افکاری دقیق، سازمان‌دهی‌شده، تمرین یافته و مؤثر در ذهن خود دارید. همچنین واجد ذوق ظریف هنری هستید.
۱۲) بی‌اعتمادی اضطراب‌آمیز (O)، میزان جدال درونی افراد را نشان می‌دهد.
این عامل بین دو طیف “بی‌اعتمادی اضطراب‌آمیز (دلهره) – اعتماد توأم با آرامش” قرار دارد. اگر در دسته اعتماد توأم با آرامش قرار داشته باشید، آسوده هستید و حساسیت کمتری دارید. یک نوع بلوغ و اطمینان در خود حس می‌کنید و ظرفیتتان نسبت در مقابله با مشکلات زیاد است. شما همچنین این توانایی را دارید که نسبت به بازخورد و نظر دیگران بی‌اعتنا باشید.
اما اگر جزو دسته‌ی بی‌اعتمادی اضطراب‌آمیز باشید:
- به‌صورت مداوم با جدال‌های درونی روبه‌رو هستید و همین موضوع باعث می‌شود که در معرض برانگیختگی‌هایی قرار بگیرید که به‌راحتی قابل‌کنترل و یا مهار کردن نباشد.
- معمولاً خود را موردانتقاد قرار می‌دهید و به‌صورت مداوم از ارزش‌های خود کم می‌کنید؛ درنتیجه مأیوس و نادم هستید.
- استرس در شما فراوان است و افسردگی و ضعف روانی ازجمله اختلالاتی است که ممکن است به آن دچار بشوید.
گروه روان آزرده‌ها و بزهکاران در این عامل گرایش معناداری به قطب مثبت نشان می‌دهند.
۱۳) محافظه‌کاری (o1)، میزان تمایل افراد به کسب تجربیات جدید را نشان می‌دهد.
این مشخصه در طیفی از جرات‌ورزی – محافظه‌کاری قرار دارد.
اگر فردی جرات‌ورز باشید، به رویدادهای عقلی و تجربه‌ی چیزهای مختلف در زندگی علاقه‌مند هستید و قیدوبندهای اخلاقی را اولویت خود قرار نمی‌دهید. همچنین آزادی‌خواه، معتقد به تغییر، انتقادکننده و افراط‌گرایید. شما به بحث‌های ذهنی علاقمند بوده و تا حدودی شکاک هستید. اطلاعات شما معمولاً زیاد است و علاقه‌ی زیادی به تجربیات جدید دارید.
اگر فردی محافظه‌کار باشید بیشتر به عقاید سنتی احترام می‌گذارید و طرفدار وضع موجود هستید. شما در قبول عقاید جدید محتاط و میانه‌رو هستید از این رو ترجیح می‌دهید که تغییرات را به تعویق بیاندازید.
۱۴) خودکفایی (O2)، میزان وابستگی افراد به خود یا دیگران را نشان می‌دهد.
این عامل بین دو طیف “خودکفایی – ناتوانی در اخذ سیستم (مسلط بر خود – متکی به دیگران)” قرار دارد. اگر مصمم و خودکفا هستید، عادت دارید، خودتان راه خودتان را پیدا کنید و تصمیم‌‌گیری کنید. شما توجه دیگران را به خود جلب می‌کنید ولی لزوماً بر دیگران مسلط نمی‌شوید و در درخواست کمک از دیگران دودل و مردد هستید.
اما اگر متکی به دیگران باشید، ترجیح می‌دهید با دیگران کار کنید، در مصاحبت با دیگران تصمیم بگیرید، دوست دارید که دیگران به ارزش شما پی ببرند و مورد تائید ایشان باشید. معمولاً تابع مقررات و آداب‌ورسوم هستید و از مد پیروی می‌کنید.
۱۵) مهار کردن اراده و پایداری خلق‌وخو (Q3 )، میزان توانایی افراد در کنترل هیجانات و رفتارها را نشان می‌دهد.
این عامل در طیف مهار کردن اراده و پایداری خلق‌وخو – ضعف در یکپارچگی خود قرار دارد.
اگر فردی باشید که پایداری خلق و خو داشته باشید، می‌توانید هیجان‌ها و رفتارهای خود را کاملاً مهار کنید، تمایل به سرپوشی دارید، باهوش و دارای دقت عمل و درعین‌حال لجباز هستند و علاقه‌ی زیادی به اعتبار و شهرت دارید.
در مقابل اگر در یکپارچگی خود ضعف داشته باشید، در مهار هیجان‌ها ناکارآمد بوده و به نقش‌های اجتماعی علاقه‌ای نشان نمی‌دهید. شما فردی بی‌پروا و احتمالاً بی‌ملاحظه هستید و ممکن است ناسازگار باشید.
۱۶) تنش عصبی (O4)، میزان اضطراب و عصبی بودن افراد را نشان می‌دهد.
این عامل در طیف تنش عصبی – آرام قرار دارد.
اگر متمایل به سمت تنش عصبی طیف باشید نشان می‌دهد که فردی تنیده، تهییج شده، در پیچ‌وتاب، تحریک‌پذیر و ناشکیبا هستید. شما احتمالاً بیش‌ازحد ظرفیت خود کار می‌کنید و نمی‌تواند غیرفعال باقی بمانید. سطح بالای تنش عصبی ممکن است عملکرد تحصیلی و شغلی شما را با شکست مواجه کند.
در مقابل اگر فردی آرام باشید، خونسرد و دارای آرامش هستید و احساس ناکامی نمی‌کنید. شما ممکن است به خاطر رضایت زیاد از خودتان با تنبلی و عملکرد پایین مواجه شوید.
