انتخاب آگاهانه مسیر زندگی

«سازگاری شغلی»، «تناسب شغلی» یا به عبارتی «استعدادیابی تحصیلی-شغلی» اشاره به میزان یا درجه همخوانی و تناسب یک کارجو با شغل خاص دارند. به این معنی که هر چه این درجه بالاتر باشد، آن فرد بهتر می‌تواند در آن شغل ایفای نقش کرده و از توانایی و شایستگی بیشتری برای تصدی شغل برخوردار است و در نتیجه کاندیدای بهتری برای استخدام در آن شغل محسوب می‌گردد.

سازگاری شغلی ترکیب و مجموعه‌ای از عوامل روانی و غیرروانی است. عوامل روانی یا درونی، احساسات و طرز تلقی فرد نسبت به شغل را در بر می‌گیرند و رابطه فرد را با کارش مشخص می‌نمایند، برای مثال تیپ شخصیتی، تمایلات شغلی و ارزش‌های حرفه‌ای. در مقابل عوامل غیر روانی ابزار و وسایلی را شامل می‌گردند که در بیرون از وجود خودِ فرد قرار دادند، مانند دانش، مهارت‌ها و توانایی‌های جسمی و ذهنی فرد.

تناسب شغل و شاغل به این معناست که شغل باید با ویژگی‌های فرد سازگاری داشته باشد تا موجب افزایش رضایت شغلی فرد و در نتیجه افزایش بهره‌وری و کارایی او در سازمان شود. هر قدر افراد شاغل در یک سازمان از شغل خود رضایت بیشتری داشته باشند، به همان اندازه برای سازمان در رسیدن به اهداف خود مفیدتر خواهند بود.

اگر ویژگی‌های افراد و نوع شغل آن‌ها با هم متناسب باشد، رضایت شغلی به بالاترین حد می‌رسد و در نتیجه جابه‌جایی کارکنان به پایین‌ترین میزان، تنزل پیدا می‌کند.

اشخاص از بسیاری جهات با یکدیگر متفاوت‌اند. هر یک از افراد صفات و ویژگی‌هایی دارند که در مجموع ویژگی‌های آن‌ها را تشکیل می‌دهد. هرچند بعضی اشخاص شباهت‌هایی با هم دارند، اما هیچ‌گاه دو نفر به‌طور کامل شبیه هم نیستند.

استعدادیابی تحصیلی شغلی فرآیندی است که طی آن تلاش می‌گردد تمامی ویژگی‌های فردی مؤثر در روند کار یک فرد شناسایی گردیده و مشاغل متناسب با فرد (و مسیر تحصیلی دستیابی به شغل) بر اساس آن‌ها به او پیشنهاد گردد.