آزمون رضایت شغلی (JDI)
رضایت شغلی چیست؟
رضایت شغلی ترکیبی از شرایط روانی، فیزیولوژیکی و محیطی است که درمجموع باعث می‌شوند فرد از شغل خود رضایت داشته باشد. یا به بیانی دیگر رضایت شغلی مجموعه‌ای از احساسات و عواطف مطلوبی است که کارکنان نسبت به شغل خود دارند.
فواید رضایت شغلی در کارکنان
رضایت کارمندان از سازمان، فواید زیادی به دنبال دارد که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
۱) افزایش سود
این موردی است که هر مدیر و کارمندی ممکن است به دنبال آن باشد. راضی نگه داشتن کارکنان می‌تواند منجر به فروش بالاتر، هزینه‌های کمتر و نتیجه بهتر شود.
۲) بهره‌وری بالاتر
صرف‌نظر از عنوان شغلی یا میزان حقوق، کارکنانی که از شغل خود رضایت بیشتری دارند، (چه این رضایت برخاسته از فرهنگ باشد، چه از پاداش‌هایی که دریافت می‌کنند و چه از تقدیرات سازمانی)، می‌توانند تولید بیشتری داشته باشند و در سازمان کارآمدتر باشند.
۳) گردش مالی کمتر
اگر کارکنان از شغل خود رضایت بیشتری داشته باشند، احتمال ترک کار کمتر است. همچنین به جذب استعدادهای باکیفیت‌تر و بهتر کمک می‌کند. زیرا استعدادهای جدیدی که می‌خواهند به سازمان اضافه شوند، میزان ماندگاری کارکنان قبلی را نوعی ارزش سازمانی به‌حساب می‌آورند.
۴) وفاداری
اگر کارکنان احساس کنند که سازمان منافع آن‌ها را دنبال می‌کند، از اهداف سازمان حمایت می‌کنند. هنگامی‌که این اتفاق می‌افتد، کارکنان ممکن است به دوستان یا بستگان خود در مورد ماهیت خوب سازمان بگویند. این امر خود به گسترش حسن نیت سازمانی کمک می‌کند.
با توجه به منافعی که یک سازمان از رضایت بالای کارمندان به دست می‌آورد، سنجش میزان رضایت آن‌ها و انجام اقداماتی در جهت افزایش رضایت کارمندان می‌توان بسیار مفید باشد.
معرفی پرسشنامه‌ی رضایت شغلی
یکی از پرکاربردترین پرسشنامه‌ها برای سنجش رضایت شغلی، شاخص توصیف‌کننده‌ی شغل (JDI) است که به پرسشنامه‌ی رضایت شغلی معروف شده است. این آزمون توسط اسمیت و همکارانش در سال ۱۹۸۷ ساخته شده است و بر اساس نظریه‌ی خود آن‌ها طراحی گردیده است.
این پرسشنامه معتبرترین پرسشنامه‌ی سنجش رضایت شغلی است که حس‌های افراد را نسبت به شغلشان می‌سنجد. پرسشنامه‌ی رضایت شغلی (JDI) دارای ۷۲ سؤال سه گزینه‌ای است. که از طریق آن سازمان‌ها می‌توانند متوجه شوند که در چه بعدی دچار ضعف هستند و در کدام بعدها عملکرد خوبی دارند.
ابعاد سازنده‌ی پرسشنامه‌ی رضایت شغلی
پرسشنامه رضایت شغلی (JDI) دارای پنج بعد است:
ماهیت کار: این بُعد دارای ۱۸ سؤال است. به ذات خود کار و میزان علاقه‌مندی فرد به وظایف کاری خود اشاره دارد. اینکه وظایف برای فرد هم جذاب و هم آموزنده باشند.
همکاران: این بُعد دارای ۱۸ سؤال است. به ویژگی‌های همکاران می‌پردازد. اینکه همکاران چقدر در کار خود متخصص و خبره هستند. همچنین چقدر رابطه‌ی دوستانه و حمایتی در بین همکاران وجود دارد.
سرپرست: این بُعد دارای ۱۸ سؤال است. به ویژگی‌های مدیران و سرپرستان می‌پردازد. اینکه میزان تخصص مدیران و تواناییهای فنی و مدیریتی آن‌ها چگونه است و در رابطه با زیردستان تا چه اندازه‌ای ملاحظه و عطوفت به خرج می‌دهند.
دستمزد: این بُعد دارای ۹ سؤال است. به میزان حقوق دریافتی می‌پردازد و اینکه آیا این میزان حقوق با کار و شایستگی‌های فرد متناسب است یا نه؟
فرصت‌های ترفیع: این بُعد دارای ۹ سؤال است. به مجموع شرایطی اشاره دارد که موجب دسترسی فرد به فرصت‌هایی برای پیشرفت و ارتقا می‌شود.
