آزمون‌های خودسنجی نشانه‌های مشترک‌الحوزه
آزمون‌های غربالگری روانشناختی
تصور کنید فردی به یک متخصص روانشناس مراجعه می‌کند. این متخصص نیاز دارد تا با مصاحبه و بررسی تمام ابعاد (مثل سابقه پزشکی و خانوادگی، علت مراجعه، شکایات و …) به تشخیص مشکل مراجع بپردازد. این فرآیند اغلب زمانبر است. افزایش زمان و تعداد جلسات منجر به افزایش هزینه‌های درمانی می‌شود. از طرفی مراجع به جهت طولانی شدن و لمس نکردن تغییرات ممکن است بی‌انگیزه شود و درمان را متوقف کند. بنابراین سرعت در تشخیص مشکلات اهمیت ویژه دارد.
آزمون‌های غربالگری می‌توانند در زمان متخصص و در نتیجه در هزینه‌های درمانی صرفه‌جویی کنند. در واقع حجم زیادی از اطلاعات به طور خلاصه از مراجع پرسیده می‌شود تا حوزه‌های مشکوک توسط درمانگر دقیق‌تر و عمیق‌تر بررسی شود.
آزمون‌های مشترک‌الحوزه
آزمون‌های مشترک‌الحوزه نوعی از آزمون‌های غربالگری هستند که به اختلالات روانشناختی می‌پردازند. این آزمون‌ها معمولاً براساس سن مراجع طبقه‌بندی می‌شود و حوزه‌های اصلی یا مهمِ اختلالات را بررسی می‌کنند.
درمانگر می‌تواند قبل از مصاحبه از مراجع بخواهد تا به این پرسشنامه‌ها پاسخ دهد. سپس در مسیر مصاحبه تشخیصی فرضیات خود را بررسی کند. برای مثال اگر فردی نمرات بالایی در سوالات مربوط به نشانگان افسردگی (در مقایسه با دیگر نشانگان) گرفته است، بهتر است که درمانگر این حوزه را بیشتر مد نظر قرار دهد و آزمون‌های سطح دو را اجرا کند. برای مثال اگر مراجع در آزمون سطح یک در حوزه افسردگی مشکلات بیشتری را گزارش کرد، بهتر است آزمون سطح دو افسردگی اجرا شود. آزمون‌های سطح دو، عمیق‌تر و با جزئیات بیشتری مشکلات خاص را بررسی می‌کنند.
در واقع مسیر این آزمون‌ها مانند یک قیف است. آزمون‌های مشترک‌الحوزه اطلاعات زیادی را با جزئیات کم بررسی می‌کنند. اما هر قدر که پیش‌تر می‌روند، آزمون‌ها متمرکز بر یک مشکل و عمیق‌تر می‌شوند تا در نهایت درمانگر بتواند به تشخیص احتمالی اختلال دست پیدا کند.
مزایای استفاده از آزمون‌های مشترک‌الحوزه
علیرغم اینکه این آزمون‌ها برای برچسب زدن کافی نیستند، می‌توانند راهنما و ابزار تکمیلی خوبی برای درمانگر باشند.
ویژگی مثبت دیگر آزمون‌ها این است که فایل آزمون‌های اجرا شده و حوزه‌های مشکوک می‌توانند بررسی شوند و در صورت ارجاع به درمانگر دیگر از انجام مجدد آزمون‌ها جلوگیری شود. در واقع درمانگر می‌تواند مسیر طی شده را برای درمانگر دیگری ارسال کند یا آنها را برای استفاده‌های دیگری (مانند بررسی روند درمان) استفاده کند.
ثبت این آزمون‌ها حتی به درمانگر کمک می‌کند تا در صورت تعدد اختلالات، درمان‌ها را اولویت‌بندی کرده و برای شروع درمان‌های بعدی تصمیم‌گیری کند.
مقیاس خودسنجی نشانه‌های مشترک‌الحوزه (والدین)
مقیاس خودسنجی نشانه‌های مشترک‌الحوزه
این آزمون‌ها می‌توانند برای کودکان (۱۱ تا ۱۷ سال)، والدین (والد کودک ۶ تا ۱۷ سال) و بزرگسالان (۱۸ سال به بالا) اجرا شود. درمانگر صرف‌نظر از فرضیات درباره مشکلات می‌تواند این آزمون را به عنوان آزمون غربالگری اختلالات روانشناختی اجرا کند تا حوزه‌های محدودتری را درگام‌های بعدی مورد بررسی قرار دهد. از ویژگی‌های این آزمون کوتاه بودن آن در برابر دیگر آزمون‌های غربالگری است.
نشانگان مربوط به اختلالات بر اساس راهنمای اختلالات روانپزشکی آمریکا (DSM-5) تهیه شده است و ممکن است تعریف اختلالات یا دسته‌بندی آنها در منابع دیگر کمی متفاوت باشد.
مقیاس خودسنجی نشانه‌های مشترک‌الحوزه (بزرگسال)
ابعاد سازنده‌ی مقیاس خودسنجی نشانه‌های مشترک‌الحوزه
آزمون‌های مشترک‌الحوزه، طیف زیادی از اختلالات را می‌توانند بررسی کنند اما این آزمون به بررسی ویژگی‌های زیر می‌پردازد که جزء مشکلات شایع و مهم هستند.
۱. نشانگان بدنی
مشکلات جسمانی فرد که ممکن است جنبه روانشناختی داشته باشند را بررسی می‌کند. برای مثال مشکلات معده می‌تواند جنبه‌ی روانشناختی داشته باشد (اصطلاحاً می‌گویند منشاء عصبی دارند).
۲. مشکلات خواب
مشکلات خواب نشانه‌ای مهم در تشخیص برخی اختلالات هستند. کیفیت و کمیت خواب در سلامت روان اهمیت ویژه‌ای دارد.
۳. نقص توجه
نقص توجه معلول عوامل مختلفی است و سنجش آن برای تشخیص بسیاری از اختلالات مورد استفاده قرار می‌گیرد.
۴. افسردگی
افسردگی طیف وسیعی دارد اما ویژگی‌های کلی آن می‌تواند در تشخیص دقیق‌تر مشکل کمک‌کننده باشد.
۵. عصبانیت
عصبانیت می‌تواند معلول عوامل مختلفی باشد. در غربالگری افراد باید بررسی شوند تا در نهایت درمانگر به علت آن پی ببرد.
۶. تحریک‌پذیری
افراد با اختلالات یا مشکلات متفاوتی ممکن است تحریک‌پذیر شوند. مثلاً افسردگی یا اضطراب می‌تواند به تحریک‌پذیری بیشتر منجر شود.
۷. شیدایی (مانیا)
این ویژگی به طور خاص در آزمون‌های غربالگری بررسی می‌شود تا حالت سرخوشی غیرطبیعی را بررسی کند.
۸. اضطراب
بسیاری از افراد در حد طبیعی اضطراب بهینه را تجربه می‌کنند. اما در اینجا سطحی از اضطراب که غیرطبیعی است بررسی می‌شود.
۹. سایکوز (روانپریشی)
ویژگی‌های روانپریشی در افراد به جهت مهم بودن باید در آزمون‌های غربالگری بررسی شود.
۱۰. افکار و رفتار تکرارشونده
افکار و رفتار‌های تکرارشونده می‌تواند در حد طبیعی یا در حد وسواس در افراد وجود داشته باشد.
۱۱. مصرف مواد
مصرف مواد می‌تواند عامل بسیاری از مشکلات و همچنین معلول برخی عوامل باشد. لذا در بررسی‌های اولیه حائز اهمیت است.
۱۲. افکار خودکشی یا اقدام به خودکشی
شاید خودکشی مهمترین ویژگی باشد که باید به آن در اسرع وقت پرداخت. زیرا نپرداختن به آن تبعات جبران‌ناپذیری دارد.
بنابراین با شرکت در این آزمون و صرف زمانی اندک و با پاسخ دادن به سوالات محدود می‌توان اطلاعات زیادی به دست آورد.
