ویژگی‌های لازم برای رشته روانشناسی: توانایی‌ها و تیپ شخصیتی مناسب برای یک روانشناس

هنگامی‌که بیمار می‌شویم و عضوی از بدن و جسم مان آسیب می‌بیند به پزشک مراجعه می‌کنیم و آن را درمان می‌کنیم؛ اما آیا هنگامی‌که روح و روان و یا رفتار ما براثر برخی مسائل روحی و عاطفی زندگی دچار اختلال می‌شود، نیز این نیاز را احساس می‌کنیم که باید به پزشک متخصص این بعد از وجودمان مراجعه کنیم؟

درست است روانشناس کسی است که توسط علم روانشناسی سعی در بهبود مشکلات رفتاری و روحی انسان‌ها و کاهش آثار مخرب برخی مسائل عاطفی می‌شود. شاید بسیاری از مردم مخالف مراجعه به متخصصین روانشناس باشند و به علت رواج فرهنگ غلط و دید نامناسب نسبت به این امر گامی برای بهبود بیماری‌های روحی خود برنمی‌دارند و این امر موجب افزایش رفتارهای نابهنجار اجتماعی می‌شود.

امروزه در سراسر دنیا شاهد آمار بالایی از خشونت، طلاق، اعتیاد، پرخاشگری و… هستیم که نشان‌دهنده‌ی نیاز افراد به وجود چنین افراد متخصص در جامعه است. ما در این مطلب می‌خواهیم پیرامون رشته‌ روانشناسی و ویژگی‌ها و شخصیت لازم برای موفقیت در این شغل صحبت کنیم.

✅ تعریف روانشناسی

روان‌شناسی دانشی است که به بررسی رفتار و فرآیندهای روانی و مطالعه‌ی رفتار انسان‌ها در ارتباط  با محیط اطراف خود و تفاوت رفتارها می‌پردازد. این رشته به بحث‌های مختلف رفتار و فرایندهای روانی مانند ادراک، احساس، شخصیت، هوش، هیجان و انگیزه می‌پردازد.

روانشناسی رشته‌ای کاربردی است که تمام جنبه‌های زندگی انسان را در بر می‌گیرد و به علت پیچیده‌تر شدن زندگی انسان، نیاز به حضور این رشته بسیار محسوس شده است.

روانشناسی به‌عنوان یکی از شاخه‌های اصلی فلسفه سال‌هاست که در مراکز علمی ایران تأسیس شده و تدریس می‌شود. از دانشمندانی که در این زمینه درخشان بودند می‌توان به رازی، ابن‌سینا، ناصرخسرو و ملاصدرا اشاره کرد.

آیا استعداد روان‌شناس شدن را دارم؟

✅ شاخه‌های رشته‌ روانشناسی

روان‌شناسی شاخه‌های بسیار گوناگونی دارد، به‌طوری‌که انجمن روان‌شناسی آمریکا (APA) بیش از ۵۰ شاخه برای این رشته معرفی کرده است. دلیل فراوان بودن شاخه‌های این رشته پیوند عمیق آن با تمام ابعاد زندگی بشر است.

از معروف‌ترین گرایش‌های این رشته می‌توان به روان‌شناسی عمومی، روان‌شناسی بالینی، روان‌شناسی راهنمایی و مشاوره، روان‌شناسی رشد، روان‌شناسی تربیتی، روان‌شناسی آزمایشگاهی (روان‌شناسی تجربی)، فراروان‌شناسی، روان‌شناسی اجتماعی، روان‌شناسی شخصیت، روان‌شناسی سیاسی، روان‌شناسی کودکان استثنایی، روان‌شناسی مثبت‌نگر، روان‌شناسی جنایی و … اشاره کرد.

ورود به رشته روانشناسی

رشته‌ی روانشناسی یکی از رشته‌های پرطرفدار در بین دانش‌آموزان دبیرستانی است. برای ورود به این رشته شما باید در رشته‌ی علوم انسانی تحصیل کرده و بعد از فارغ‌التحصیلی در کنکور علوم انسانی شرکت کنید و هنگام انتخاب رشته، رشته‌ی روانشناسی را انتخاب کنید.

البته می‌توان با داشتن مدرک پیش‌دانشگاهی سایر رشته‌ها نیز در کنکور انسانی شرکت کرد و وارد رشته‌ی روانشناسی شد. از جمله مهارت‌ها و توانایی‌هایی که سبب موفقیت دانشجویان در این رشته می‌شود می‌توان به انعطاف‌پذیری، مهارت‌های تصمیم‌گیری و حل مسئله، علاقه به انسان‌ها و کمک به آن‌ها در حل مشکلاتشان و … اشاره کرد. اگر قصد تحصیل در این رشته را دارید لازم است بدانید که رشته روانشناسی در مقطع کارشناسی داری سه گرایش زیر است:

1. روانشناسی بالینی
2. روانشناسی عمومی
3. روان‌سنجی

✅ ویژگی‌های رفتاری یک روانشناس

افراد برای موفقیت در شغلشان به ویژگی‌های اخلاقی و رفتاری و برخی مهارت‌ها نیاز دارند تا بتوانند موفق‌تر و کارآمدتر عمل کنند. ازآنجایی‌که شغل روانشناسی حرفه‌ای است که در آن ارتباط با انسان‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است، داشتن برخی ویژگی‌های ارتباطی برای روانشناسان از اهمیت بالایی برخوردار است.

• مهم‌ترین ویژگی که یک روانشناس به آن نیاز اساسی دارد علاقه به انسان‌ها و کمک به آن‌ها در حل مشکلاتشان است. فردی که شخصیتی منزوی و درون‌گرا دارد و علاقه‌ای به معاشرت با انسان‌ها ندارد، نمی‌تواند به‌خوبی رفتار آن‌ها را درک کرده و به حل مشکلات رفتاری و روحی انسان‌ها بپردازد.
• یک روانشناس باید هنر خوب گوش دادن را بلد باشد و با دقت و حوصله بتواند به تمام سخنان مراجعین خود گوش کند و اطلاعات لازم برای درمان و ارائه‌ی راه‌حل برای مشکلات افراد را به دست آورد.
• یک روانشناس باید توانایی خوب سخن گفتن، رسا و واضح حرف زدن را بلد باشد. باید بتواند سخنان و اطلاعات علمی خود را به شکلی ساده و قابل‌فهم برای همه بیان کند و با سخنان خود بتواند تأثیر عمیقی روی رفتار افراد داشته باشد.
• یک روانشناس باید به انسان‌ها احترام بگذارد و در مقابل رفتارها و اخلاق و روحیات بیمار خود پیش‌داوری و قضاوت بیجا نداشته باشد.
• یک روانشناس باید بتواند دلسوزی و همدلی خود را به بیمارانش نشان دهد و رازدار و امین باشد که این امر به ایجاد اعتماد بین درمانگر و بیمار کمک شایانی می‌کند.
• یک روانشناس باید صبر و حوصله‌ی بالایی داشته باشد تا بتواند به‌آرامی به سخنان بیمار خود گوش دهد. داشتن روحیه‌ای انعطاف‌پذیر از ویژگی‌های مهم یک روانشناس است. برای مثال در برخی موارد ممکن است فردی با مشکل پرخاشگری به یک درمانگر مراجعه کند، در این صورت باید درمانگر در مقابل رفتارهای بیمار خود صبور و آرام باشد و بتواند او را آرام کرده و تأثیر مثبتی روی او بگذارد.
• یک روانشناس باید در سطح بسیار عالی از مهارت حل مسئله برخوردار باشد و با قدرت تجزیه‌وتحلیل اطلاعات بیمار، برای او راه‌حل‌های مناسبی ارائه دهد.
• یک روانشناس باید اهل مطالعه و یادگیری باشد و بتواند با کسب اطلاعات جدید راه‌حل‌های جدیدی برای بیماران خود ارائه دهد. این‌چنین افراد باید از انگیزه‌ی بالایی برای کسب علم و دانش برخوردار باشند تا بتوانند همیشه خود را به‌روز نگه دارند.

تیپ‌های شخصیتی مناسب برای شغل و رشته روانشناسی

در انتخاب یک شغل داشتن علاقه، استعداد و مهارت از اهمیت بالایی برخوردار است. شاید علاقه شرط لازم برای انتخاب یک رشته و شغل باشد، اما شرط کافی نیست و اگر شخصی مهارت‌های لازم برای شغل موردنظر خود را نداشته باشد، دیر یا زود از انجام آن خسته و دلسرد شده و در بیشتر مواقع آن را رها کرده و در شغل‌هایی غیر از تخصص خود مشغول به فعالیت می‌شود که این معضل در جوامع کنونی بسیار دیده می‌شود و علت آن عدم اطلاع  و آگاهی کافی پیرامون شخصیت، استعداد و مهارت‌های فردی است.

با توجه مطالب بالا و مطالعات موجود، افراد موفق در رشته‌ی روانشناسی از شخصیت‌های ESFJ، INTP، INTJ، ENTJ، INFP، ENFP، INFJ، ENFJ از 16 تیپ شخصیتی mbti برخوردار هستند. افرادی که از دارای تیپ‌های شخصیتی بالا هستند به‌شدت اجتماعی و معاشرتی هستند و دوست دارند به دیگران کمک کنند، از دقت بالایی برخوردارند، در انگیزه دادن و متقاعد کردن دیگران مهارت فراوانی دارند و اغلب از خلق‌وخوی خوبی برخوردارند.

✅ آینده‌ شغلی فارغ‌التحصیلان رشته روانشناسی

با توجه به تخصص‌های مختلف که در رشته‌ی روانشناسی وجود دارد، یک روانشناس می‌تواند در بیمارستان‌ها، زندان‌ها، مدارس، نیروی انتظامی، مراکز توان‌بخشی، مهدکودک‌ها، مراکز مشاوره، واحد تحقیقات دانشگاهی، برخی از شرکت‌ها و سازمان‌ها و یا باشگاه‌های ورزشی فعالیت کند. در صورت کسب مجوز از سازمان بهزیستی می‌تواند اقدام به تأسیس مراکز سالمندان و مهدکودک کند یا به تأسیس مراکز خدمات مشاوره‌ای و روانشناسی اقدام کند. همچنین یک روانشناس می‌تواند در مدارس به تدریس این رشته یا امر مشاوره به دانش آموزان مشغول بکار شود، یا با دریافت مجوز از سازمان نظام روانشناسی برای تأسیس کلینیک مشاوره اقدام نمایند.