مشاوره کنکور: آیا شما هم به مشاور نیاز دارید؟
سال‌های قبل، کنکور و مسائل مربوط به آن تا این حد پیچیده و مهم نبود و افراد برای موفقیت در کنکور یک راه بلد بودند، آن هم خواندن کتاب‌های درسی به‌جای مانده از دوران دبیرستان بود. امروزه سؤالات کنکور از پیچیدگی فراوانی برخوردار هستند. انواع مشاوره کنکور و کتاب‌های تستی در رنگ‌های مختلف در بازار موجود است که البته باید گفت برای موفقیت به بعضی از آن‌ها نیاز است. از طرف دیگر، تعداد افراد شرکت‌کننده در کنکور نیز بالا رفته و افراد زیادی به دنبال رشته‌های پرطرفدار که رتبه‌های عالی می‌طلبد، هستند. تمامی این نکات دست به دست هم داده و کنکور را به یک مرحله‌ی سخت برای رسیدن به اهداف آینده‌ی یک نوجوان تبدیل کرده است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد حدود 90 درصد از داوطلبین قبول‌شده در رشته‌های پرطرفدار از مشاوران بهره برده‌اند.
برای قبولی در کنکور، مرور دروس دبیرستان کافی نیست. باید ابتدا با منابع و درصد دروس در هر کد رشته‌ی خود آشنا شوید، یک برنامه‌ی مناسب با شرایط زندگی خود ترتیب دهید و با استفاده از کتاب‌های جانبی و تستی و آزمون‌های شبیه‌ساز کنکور خود را برای کنکور اصلی آماده کنید.
شما نمی‌توانید به تنهایی و بدون آگاهی کافی یا کمک دیگران این موارد را به سرانجام برسانید، اینجاست که نیاز به مشاورین خبره که چندین سال است در این زمینه فعالیت می‌کنند احساس می‌شود.
می‌توانید به صورت حضوری یا تلفنی یا از سایت‌های معتبر برای مشاوره کنکور بهره ببرید. شاید بدون مشاوره نیز موفق شوید، اما مطمئن باشید مشاوره کنکور کار را برایتان راحت‌تر خواهد کرد تا بتوانید زمان خود را مدیریت کنید و در کمترین زمان بهترین نتیجه را بگیرید.
ما در این مطلب سعی می‌کنیم موارد و نکات مهمی که برای آگاهی از آن‌ها نیاز به مشاوره دارید را مطرح کنیم تا با استفاده از این اطلاعات در راه درستی قدم بگذارید.
✅ آیا همه‌ی داوطلبان به مشاوره کنکور نیاز دارند؟
قبل از همه چیز باید بدانید که تنها 2 درصد از داوطلبان کنکور در رشته‌های پرطرفدار و محبوب خود قبول می‌شوند
این موضوع نشان می‌دهد که برای قبولی در یک رشته‌ی خوب و مناسب شخصیت‌تان، باید از 98 درصد داوطلبین دیگر جلو باشید و این کار تنها در 4 ساعت جلسه‌ی کنکور خلاصه نمی‌شود، بلکه شامل تمام طول دوران تحصیل و به خصوص سال آخر قبل از کنکور است.
مطالعه‌ی هزاران صفحه کتاب و زدن انواع تست‌ها به صورت غیراصولی فایده‌ای در بر ندارد و شما را از مسیر دور خواهد کرد.
انجام مشاوره برای دانش‌آموزانی که از انگیزه‌ی کمی برای خواندن دروس برخوردارند، خیلی مهم است. بعضی از افراد به علت برخی مسائل روحی و عاطفی یا خانوادگی بعد از مدتی مطالعه دچار افت تحصیلی می‌شوند که دلیل آن کم شدن انگیزه‌ی این افراد برای ادامه‌ی مسیر است. این افراد بیش از هرکسی نیاز به حضور مشاور در کنار خود دارند تا بتوانند با انرژی و انگیزه‌ی کافی تا روز کنکور به تلاش خود ادامه دهند.
یک مشاوره کنکور کاربردی حاوی چه نکاتی باید باشد؟
یک مشاوره‌ی خوب به مشاوره‌ای گفته می‌شود که بتواند مسیر را برای دانش‌آموز نشان دهد تا خود داوطلب با توجه به ویژگی‌های زندگی خود و اهدافش بتواند در مسیر درست گام بردارد. اینکه مشاور برای هر دقیقه از زمان شما برنامه داشته باشد، زیاد هم خوب و مفید نیست. هر فرد باید احساس مسئولیت نسبت به آینده‌ی خود داشته باشد و بتواند بدون نیاز به یک نگهبان 24 ساعته، بهترین عملکرد را ارائه کند.
یک مشاوره‌ی خوب باید حاوی اطلاعاتی جهت شناسایی اهداف، برنامه‌ریزی و مدیریت زمان، مطالعه‌ی صحیح دروس، شناسایی کتاب‌های مکمل مفید، شناسایی آزمون‌های مفید و مناسب فرد، ایجاد انگیزه و روحیه و بسیاری اطلاعات دیگر باشد. با استفاده از اطلاعات فوق دانش‌آموزان می‌توانند نقاط ضعف و قوت خود را بشناسند و با بهره‌گیری از امکانات موجود در زندگی خویش، بهترین نتیجه را بگیرند.
✅ ضرورت مشاوره کنکور با افراد کاردان
با داغ شدن بازار کنکور افراد کم‌سواد و بی‌تجربه سعی در بهره‌گیری از این فضا برای کسب منافع خویش دارند. شناسایی این افراد شاید برای شما سخت باشد، اما بهتر است در این راه از دوستان و آشنایان با تجربه‌ی خود کمک بگیرید و سایت‌ها و مراکز معتبر را شناسایی کنید. فردی که خود مسیری را طی نکرده باشد نمی‌تواند از دست‌اندازهای مسیر بگوید.
پس فردی که برای مشاوره انتخاب می‌کنید باید فردی موفق و تحصیل‌کرده باشد، علاوه بر این، صلاحیت لازم برای مشاوره و راهنمایی کردن دیگران را داشته باشد، در این صورت است که می‌تواند نیازها و مشکلات راه را برای شما نشان دهد. در درجه‌ی دوم شخصی که اقدام به مشاوره می‌کند باید با اصول مشاوره آشنا باشد و در مشاوره‌ی خود پیگیری مناسبی داشته باشد تا فرد مشاوره گیرنده انگیزه‌ی خود را از دست ندهد.
یک مشاور باید پر انرژی باشد و اطلاعات کافی در مورد دروس، رشته‌ها و مسائل مربوط با کنکور داشته باشد تا بتواند اطلاعات صحیحی را در اختیار شما قرار دهد. باتجربه باشد تا بتواند از تجربیات خود و سایر مخاطبانش، برای شما مثال‌های واقعی و مفید بیان کند. باید با منابع کمک درسی، انواع تست‌ها، آزمون‌های آزمایشی، تشریح آزمون‌ها آشنا باشد و در برطرف کردن نقص‌ها و ارائه‌ی راه‌حل‌های مفید توانایی کافی داشته باشد.
✅ آیا مطالعه به تنهایی کافی است؟
مطالعه‌ی کتاب‌های درسی برای امتحان‌های عادی در دبیرستان می‌تواند مفید باشد، اما برای کنکور به‌هیچ‌وجه نمی‌توان تنها با مطالعه‌ی دروس انتظار موفقیت داشت.
برای مثال با یک حساب سرانگشتی یک داوطلب رشته‌ی تجربی باید حدود 4700 صفحه کتاب درسی را مطالعه کند و در مدت چهار ساعت بتواند به سؤالات پیچیده و مفهومی کنکور همراه با تمام استرس‌ها و مشکلات حاشیه‌ای جواب دهد و احتمالاً انتظار می‌رود در رشته‌های پرطرفدار نیز قبول شود! شاید برای شما هم جای تعجب داشته باشد، آیا چنین چیزی امکان دارد؟!
به خاطر سپردن این‌همه صفحه و توان به خاطر آوردن مطالب در جلسه‌ی کنکور غیرممکن است. افراد موفق چه کرده‌اند؟ آیا آن‌ها تنها نکات مهم و اساسی را مطالعه کرده‌اند؟ آیا روشی برای یادگیری مطالعه‌ی صحیح وجود دارد که در کسری از ثانیه شما را به جواب برساند؟ و سؤالات بسیاری که ذهن داوطلبین را به خود مشغول می‌کند و جواب آن‌ها در یک مشاوره‌ی درست نهفته است.
یک مطالعه‌ی خشک‌وخالی بدون یادآوری، خلاصه‌برداری، مرور و آزمون‌هایی که موجب تثبیت مطالعات در ذهن می‌شود، هیچ تأثیری در موفقیت شما در کنکور نخواهد داشت.
✅ پیش‌بینی اهداف و مشخص کردن مسیر با مشاوره
رتبه نخست رشته علوم تجربی در آزمون سراسری نودوپنج، دانشجوی رشته مهندسی برق دانشگاه شریف بود. این جمله شاید به تنهایی برای شناسایی و تشخیص استعدادها و مهارت‌ها کافی باشد. قبل از انتخاب رشته‌ی تحصیلی شناخت و کشف استعدادها یک امر ضروری است.
این تنها یک مثال از هزاران مثال مشابه است که دانش‌آموزان بدون توجه به استعداد، رشته‌ی تحصیلی خود را انتخاب می‌کنند و شاید هیچ‌وقت دلیل عدم موفقیت‌ها و نارضایتی‌های خود از شغل و زندگی را متوجه نشوند. اما باز هم برای کشف استعدادها دیر نشده است بعد از شناسایی استعدادها نوبت به تشخیص اهداف می‌رسد. اهداف خیلی مهم هستند. داشتن هدف، انگیزه‌ی فرد را برای تلاش بالا می‌برد. اما چگونه می‌توان هدف را تعیین کرد؟
در این مرحله نیاز به یک مشاور معتبر و خبره دارید که با توجه به ویژگی‌های شخصیتی، استعدادها و نیازها و در صدر آن، علاقه‌ی شما یک هدف برای شما تعیین کند. هدفی که نه زیاد دست‌نیافتنی و خیالی باشد و نه خیلی کوچک و بی‌ارزش که انگیزه‌ی شما را صفر کند. هدفی که با مشاوره مشخص می‌شود و یک مسیر کلی برای شما ترسیم می‌کند می‌تواند برای شما مفید باشد. برنامه‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت می‌تواند بسیاری از سردرگمی‌های شما را کاهش دهد.
هدف و مسیری که با توجه به نیازها، علاقه و استعدادهای شما تعیین شود از شکست و عدم موفقیت جلوگیری می‌کند.
✅ مدیریت زمان در کنکور
بعد از تعیین اهداف نوبت به مدیریت زمان می‌رسد. روزهای باقی‌مانده تا کنکور که هر ساعتش برای داوطلب ارزش فراوانی دارد به خصوص روزهای نزدیک به کنکور که از اهمیت بالایی برخوردارند. بعضی از داوطلبین احساس می‌کنند نیازی به مطالعه‌ی زیاد ندارند. بعضی دیگر نمی‌دانند کی زمان یادآوری و مرور فرا می‌رسد. این نکات بسیار مهم هستند. یاد گرفتن دروس بدون یادآوری مساوی با نخواندن آن‌هاست به همین دلیل مرور و تثبیت دروس قبل از کنکور از اهمیت بالایی برخوردار است.
آیا باید از تفریح دست کشید؟ یا تمام طول روز را باید درس خواند؟ مطالعه در روز یا شب کدام می‌تواند تأثیر خوبی در یادگیری داشته باشد؟
جواب این سؤالات در دستان مشاوری است که ویژگی‌های شخصیتی و اهداف و نیازهای شما را می‌شناسد. در این دوران داوطلبین نباید تنها به درس خواندن مشغول باشند و تفریح و وزرش را به کل از برنامه‌ی زندگی خود حذف کنند. این امر موجب خستگی و کم شدن انگیزه‌ی فرد می‌شود. مطالعه در برخی ساعت‌های روز مانند صبح‌ها با توجه به بررسی‌ها تأثیر زیادی در یادگیری فرد دارد که نباید این نکات مهم را فراموش کرد.
یک ساعت مطالعه در زمان مناسب می‌تواند از ساعت‌ها مطالعه در زمان نامناسب بهتر باشد. این نکته را نیز فراموش نکنید کیفیت مطالعه بهتر از کمیت آن است. مدیریت زمان را جدی بگیرید و بهترین بهره را از زمان خود ببرید.
✅ اهمیت یادگیری مهارت‌های مطالعه
یک مشاور کنکور خوب باید بتواند در این زمینه به دانش‌آموزان کمک کند. مطالعه‌ی دروس تنها با روخوانی کردن یا حفظ کردن و یا حل معادلات درسی نمی‌تواند ضامن موفقیت فرد باشد. هر مبحث و هر درسی نوع مطالعه‌ی خاص خود را می‌طلبد، که بدون توجه به آن یادگیری سخت خواهد بود و زمان زیادی را خواهد گرفت.
یا برای انجام تست‌زنی توجه به پیش‌نیازهای درسی بسیار مهم است. نکته برداری و خلاصه‌نویسی نیز در یادگیری یک مبحث بسیار مفید است. یادگیری مهارت‌های مطالعه و تست‌زنی بسیار حائز اهمیت است و می‌تواند موفقیت شما را بالا ببرد. مهم‌ترین عامل برای داشتن ساعت مطالعه بالا و مداوم، حفظ انگیزه است که مستلزم مشاوره انگیزشی تحصیلی است.
یکی از بهترین راهکارها برای ایجاد و حفظ انگیزه به‌صورت مداوم، داشتن مشاوره کنکور پر انرژی است که همیشه مشوق شما در مسیر مطالعه برای کنکور باشد.
✅ یافتن علل افت تحصیلی
یکی دیگر از وظایف مشاوره کنکور ارائه‌ی راهکارهایی برای افزایش ساعات مطالعه در دانش‌آموزان است. برخی افراد ممکن است به دلیل برخی اخلاق و خصوصیات خود مانند وابستگی به فضای مجازی و اتلاف وقت در اینترنت، عدم تمرکز و مطالعه‌ی نامناسب، حواس‌پرتی‌های مختلف، پرخوابی یا زمان نامناسب خواب، و ده‌ها دلیل دیگر ساعات مطالعه‌ی کم یا نامناسبی داشته باشند و نتوانند نتیجه‌ی مطلوب را بگیرند. یک مشاوره کنکور خوب باید بتواند با بررسی و یافتن این عوامل و ارائه‌ی راهکار مناسب تأثیر این عوامل را به حداکثر برساند.
✅ منابع کمک درسی و تست‌های مفید
علاوه بر مطالعه، فرد باید بتواند با منابع کمک درسی مناسب اطلاعات درسی خود را افزایش دهد تا تسلط بیشتری بر دروس داشته باشد. تست‌های مکمل کناره منابع کمک درسی از اهمیت بالایی برخوردارند و فرد می‌تواند بعد از مطالعه برای پی بردن به کیفیت آموخته‌های خود از تست‌های مناسب استفاده کند. اما باید توجه داشته باشیم این منابع و تست‌ها معتبر باشند و توسط افراد و مراکز معتبری تهیه شده و نزدیکی زیادی به سؤالات کنکور سال‌های قبل داشته باشند.
نه زیاد سخت باشند تا انگیزه‌ی فرد از بین برود و او را نا امید کند و نه بسیار راحت باشند تا در فرد اعتمادبه‌نفس کاذب ایجاد کند. اینجا نیز نیاز به یک مشاوره کنکور احساس می‌شود. یک مشاور کنکور خوب باید بتواند تسلط کافی بر این منابع داشته باشد تا بتواند بهترین‌ها را به داوطلبین با توجه به نیازهای او ارائه دهد. زمان استفاده از این منابع و تست‌ها، چگونگی استفاده از آن‌ها، شناسایی منابع معتبر و معرفی آن‌ها و پیگیری‌های لازم از وظایف یک مشاوره‌ی صحیح است.
✅ آیا آزمون‌های آزمایشی می‌تواند مفید باشد؟
شما با شرکت در یک آزمون آزمایشی هم روند مطالعاتی بهتر و منسجم‌تری پیدا خواهید کرد، هم با سایر رقبای خود از سراسر کشور مورد سنجش و ارزیابی قرار خواهید گرفت. شرکت در این آزمون‌ها نوعی سنجش از روند مطالعه و برنامه‌ی درسی به شما ارائه می‌دهد که می‌توان با تفسیر آن از نقاط ضعف و قوت خود مطلع شد و برای ادامه‌ی مسیر تصمیمات سازنده‌ای گرفت.
مدیرت زمان در جلسه‌ی کنکور و اختصاص زمان کافی به هر کدام از دروس عمومی و اختصاصی و کم نیاوردن وقت بسیار مهم است که فرد با شرکت در این آزمون‌ها می‌تواند در این زمینه تسلط کافی پیدا کند، که این امر از نقاط قوت شرکت در آزمون‌ها بشمار می‌رود. آزمون‌ها با توجه به نوع سؤالات کنکور سال‌های گذشته تهیه و ارائه می‌شوند.
شرکت در این آزمون‌ها کاملاً اختیاری است و ضرورتی ندارد، اما با توجه به نیاز دانش‌آموزان به ارزیابی مطالعات خود و قرار گرفتن در فضای شبیه کنکور، شرکت در این آزمون‌ها می‌تواند بسیار مفید باشد.
آزمون‌های زیادی در سطح کشور با این عنوان ارائه می‌شوند و هر کدام مزایا و معایب خود را دارند که داوطلبین باید با مشورت و بررسی شرایط زندگی خود به انتخاب یکی از آن‌ها اقدام کنند. توجه کنید اگر در آزمون‌های آزمایشی شرکت نمی‌کنید حتماً هر چند وقت یک‌بار از خودتان یک آزمون زمان‌دار بگیرید تا بتوانید بهتر زمان را مدیریت کنید.
برخی آزمون‌ها سؤالات بسیار سخت‌تر از معمول دارند. این چنین آزمون‌هایی نه‌تنها مفید نیستند بلکه در روحیه‌ی دانش‌آموزان تأثیر بدی می‌گذارند. سؤالات آزمون باید تا حد ممکن مشابه سؤالات آزمون‌های کنکور باشند تا بیشترین تأثیر مثبت را بگذارند.
تحلیل این آزمون‌ها نیز حائز اهمیت است اگر خودتان توانایی تحلیل آن را ندارید حتماً از مشاور خود در این امر کمک بخواهید. تحلیل کارنامه، تراز و درصد هر درس می‌تواند شما را با توانایی و ضعفتان روبرو سازد و نیاز شما برای افزایش ساعات مطالعه در هر مبحث یا تغییر روش مطالعه‌ی دروس را برای شما آشکار سازد. کانون قلم چی، گزینه دو، سازمان سنجش و گاج از مراکزی هستند که آزمون‌های معتبری در سطح کشور برگزار می‌کنند که در این میان آزمون‌های قلم چی از سطح آماری بالایی نسبت به بقیه برخوردارند.
✅ جمع‌بندی و مرور دروس
یکی از کارهای بسیار مهمی که همه داوطلبان کنکور، دقت کنید همه داوطلبان کنکور، باید حتماً به آن توجه کرده و بخشی از برنامه مطالعاتی خود را برای این کار مهم در نظر بگیرند، مرور است. از نظر تمام مشاوران و کنکوری‌های موفق، مرور کردن، یکی از راه‌های مهم تثبیت دانسته‌ها و مطالعات قبلی برای کنکور است. آشنایی با نقاط ضعف و قوت، جلوگیری از تکرار آموخته‌ها، تثبیت اطلاعات در ذهن، حل مشکل فراموشی، آمادگی برای آزمون اصلی، انسجام ذهنی و … از جمله فواید مهم مرور کردن است.
به‌طورکلی باید گفت هدف از جمع‌بندی و مرور در واقع ساماندهی داده‌ها و اطلاعاتی است که در طول چندین ماه مطالعه وارد مغز کرده‌اید. در واقع اگر شما تا روز کنکور فقط مطالب جدید را بخوانید و هیچ مروری بر مطالب قبلی نداشته باشید ممکن است مطالب قبلی را فراموش کنید. مرور دروس باعث می‌شود مطالب به صورت منظم در ذهن داوطلب ساماندهی شود و در جلسه‌ی کنکور سریع مورد ارزیابی و استفاده قرار گیرد.
توجه داشته باشید که یادگیری شصت درصد مطالب با عمق نود یا صد درصد، بهتر از یادگیری صد درصد مطالب با عمق شصت درصد است. زمان و نحوه‌ی مرور کردن دروس به توانایی و یادگیری‌های شما و نظر مشاورتان بستگی دارد. مشاور باید بتواند زمان و نحوه‌ی مرور مناسب را برای شما معین کند.
✅ برگزاری جلسات مشاوره کنکور همراه با والدین
شاید در نگاه اول این نکته بسیار مورد توجه قرار نگیرد، اما باید بدانید آشنایی خانواده‌ها از توانایی و نقاط قوت و ضعف فرزندانشان می‌تواند در این مسیر کمک شایانی به داوطلبین بکند. شاید مشاور شما هر لحظه در کنار شما نباشد اما اگر خانواده به اهمیت حمایت و وظایف خودشان در قبال فرزندانشان پی ببرند می‌توانند همانند مشاور در کنار شما باشند. کمک به والدین برای شناسایی دقیق‌تر توانایی‌های فرزندانشان و فراهم نمودن بستر مناسب برای رشد و شکوفایی آن‌ها می‌تواند در موفقیت آن‌ها نقش بسزایی داشته باشد.
بستر مناسب یعنی ایجاد فضای آرام و بی استرس، انگیزه دهی و تشویق مناسب و به‌جا، تغذیه‌ی مناسب، حمایت و پشتیبانی از فرزند در هر شرایط را شامل می‌شود. خانواده‌های بی‌اطلاع و کم‌توجه به موفقیت فرزند می‌توانند انگیزه‌ی دانش‌آموزان را برای موفقیت پایین بیاورند و استرس آن‌ها را بیشتر کنند. ازاین‌رو در فرآیند مشاوره تحصیلی، لزوم انجام مشاوره کنکور با والدین اهمیت خاصی پیدا می‌کند.
✅ افزایش انگیزه و اعتمادبه‌نفس
نخستین قدم شما برای افزایش اعتمادبه‌نفس شناخت خود واقعی و توانمندی‌های خودتان است. اما اغلب داوطلبین کنکور بیشتر روی نکات ضعف خود توجه می‌کنند و از هر فرصتی برای سرزنش خود استفاده می‌کنند. هر چیزی در حد تعادل خوب و مفید است برخی داوطلبان نمی‌توانند تا زمان کنکور تمام مباحث درسی را مطالعه کنند و در نهایت با اعتمادبه‌نفس کمی در جلسه کنکور حاضر می‌شوند و این امر می‌تواند حتی موجب فراموشی مطالب خوانده‌شده، استرس و ناامیدی آن‌ها شود.
برخی نیز آن‌قدر بر مطالب تسلط دارند که کنکور را جدی نمی‌گیرند و با اعتمادبه‌نفس کاذب و بی‌دقتی زیاد به سؤالات پاسخ می‌دهند. یک مشاور باید با توجه به وضعیتتان شما را راهنمایی کند و در افزایش انگیزه و اعتمادبه‌نفس شما را یاری دهد.
برنامه‌ریزی برای رسیدن به موفقیت در کنکور سراسری نیازمند تلاش و پشتکار بسیار زیادی است. اما نمی‌توان برای همه یک نسخه پیچید، بلکه توانمندی‌ها و نیازهای اشخاص با یکدیگر متفاوت است. اگر احساس می‌کنید که واقعاً به یک مشاور در کنار خود احساس دارید زودتر اقدام کنید. مطالعات خود در مورد منابع کمک درسی، آزمون‌های تستی، مدیریت زمان و هر آنچه در بالا به آن‌ها اشاره شد را بالا ببرید تا در صورت مشاوره نیز با یک آگاهی و علم قبلی شروع به کار کنید.
هر شخصی مسئولیت کارها و آینده‌ی خویش را بر عهده دارد و هیچ‌کس بهتر از خودتان از ویژگی‌های ذاتی و شخصیت شما آگاه نیست. پس قبل از هر چیز، خودتان برای خودتان آینده‌ای را که دوست دارید ترسیم کنید و برای رسیدن به آن تمام تلاش خود را انجام دهید. بد نیست در این راه از مشاوران خبره نیز بهره ببرید.
