رشته مهم است یا دانشگاه؟!
می‌توان به‌راحتی گفت ۹۹ درصد افرادی که در کنکور شرکت کرده‌اند، سر دوراهی رشته یا دانشگاه گیر کرده‌اند، مابین انتخاب یک رشته‌ی خوب در یک دانشگاه ضعیف و یک رشته‌ی متوسط در یک دانشگاه خوب!
در این مورد، اطرافیان اغلب نظرهای متفاوتی با توجه به تجربه‌ی خویش به ما توصیه می‌کنند که در بعضی مواقع این نظرات می‌تواند کمک‌کننده باشد، اما اگر می‌خواهید تصمیم درست را خودتان بگیرید و در آینده‌ی نزدیک دچار پیشمانی نشوید، بهتر است کمی در این مورد تحقیق کنید. علایق خود را در لیست انتخاب‌هایتان قرار دهید. مطمئن باشید نظرات یک مشاور آگاه در این زمینه می‌تواند بسیار مفید باشد. ما در این مطلب می‌خواهیم در مورد این سؤال مهم صحبت کنیم.
✅ اولویت‌ها
رشته تحصیلی مهم است یا دانشگاه؟
در مقابل جواب این سؤال نمی‌توان پاسخ قطعی و صددرصدی داد؛ زیرا تصمیم نهایی باید توسط خود فرد گرفته شود، تصمیمی که باید با توجه به اولویت‌ها و دور نگاه شخص از زندگی و آینده‌ی خود گرفته شود می‌تواند بهترین تصمیم باشد. برخی از دانشجویان تنها قصد گرفتن مدرک دارند و برای‌شان شغل و بازار کار مهم نیست، یا بعضی دیگر به فکر بورسیه شدن و بسیاری دیگر برای تحصیل و یافتن شغل مناسب تلاش هستند. برای هرکدام از این دیدگاه‌ها نوع انتخاب‌ها نیز متفاوت است. پس بهتر است قبل از انتخاب به اولویت‌ها و اهداف خود از تحصیل پی ببرید.
می‌توانید دورنمای آینده‌ی خود را روی کاغذ بنویسید. از خود چه می‌خواهید؟ در آینده می‌خواهید کجا باشید و چه نوع زندگی داشته باشید؟ خیلی آرمانی فکر می‌کنید یا تحصیلات و شغل برایتان از اهمیت کمی برخوردار است؟ و …
طرح این‌گونه سؤالات و پاسخ به آن‌ها می‌تواند اولویت‌ها را برای شما تعیین کند. برای شما چندین معیار و ملاک برای تعیین اولویت‌ها بیان می‌کنیم تا با در نظر گرفتن آن‌ها در انتخاب نهایی خود دقت کنید.
علاقه و استعداد
علاقه و استعداد بازهم اولویت اول انتخاب افراد محسوب می‌شود؛ اما متأسفانه بیشتر دانش‌آموزان درک درستی از علایق و استعدادهای خودشان ندارند. یا آن‌ها را کشف نکرده‌اند یا تمایلی به کشف ندارند، یا بعضی دیگر احساس می‌کنند اصلاً استعدادی ندارند. باید گفت همه‌ی انسان‌ها دارای استعداد و هوش و علاقه هستند و بهتر است قبل از انتخاب رشته به تحقیق پیرامون این ویژگی‌های ذاتی و رفتاری خویش بپردازید تا بتوانید جواب بسیاری از سؤالات خویش را پیدا کنید. برای افرادی که از علایق و مهارت‌های خود مطمئن هستند، انتخاب بسیار آسان است.
از ابزارهای موجود برای پی بردن به استعداد و علایق خود استفاده کنید. تست‌های استعدادیابی می‌تواند شما را از این سردرگمی‌ها نجات دهد و راه انتخاب را هموار سازند.
✅ آینده شغلی و بازار کار
اگر می‌خواهید در آینده صاحب شغل و موقعیت اجتماعی خوبی شوید به این اولویت دقت کنید. برای بسیاری از اشخاص داشتن درآمد بالا و شغل مناسب از اهمیت بالایی برخوردار است. اگر جزو چنین افرادی هستید بهتر است بجای دانشگاه برتر به فکر رشته‌ی برتر با آینده‌ای بهتر باشید.
رشته‌ی برتر به این منظور نیست که دنبال رشته‌های معروف و پرطرفدار باشید، خیر صرفاً به دنبال رشته‌هایی باشید که در ایران بازار کار مناسبی دارند و می‌دانید با تلاش و کوشش و کسب مهارت‌های جدید صاحب شغل و درآمد مناسب در آینده شوید. بازار کار رشته‌هایی به آن‌ها علاقه دارید را از افراد معتبر و فعال در این زمینه پرس‌وجو کنید. می‌توانید از نظرات مشاوران نیز بهره ببرید.
✅ موقعیت و شرایط زندگی
در برخی موارد شرایط اقتصادی و مالی خانواده می‌تواند در تصمیم‌گیری در این رابطه خیلی مهم باشد و شرایط زندگی شخص نیز می‌تواند نظر او را تغییر دهد. برای شخصی که هزینه‌های تحصیل را نمی‌تواند پرداخت کند دانشگاه‌های دولتی بسیار مهم و در اولویت هستند.
در این حالت فرد باید رشته‌ی مورد علاقه‌ی خود را در میان دانشگاه‌های دولتی بدون شهریه انتخاب کند تا بتواند به تحصیل ادامه دهد. ممکن است در این حالت مجبور به انتخاب یک رشته‌ی متوسط در دانشگاه بهتر باشد تا بتواند از پس هزینه‌های تحصیل برآید. پس بهتر است قبل از انتخاب نهایی به شرایط زندگی و وضعیت مالی خانواده‌ی خود دقت کنید.
✅ مهاجرت و بورسیه
اگر قصد دارید بورسیه شوید و در خارج از کشور تحصیلات تکمیلی خود را ادامه دهید، باید روی یک دانشگاه برتر و به‌قول‌معروف رشته‌های تاپ تمرکز کنید. دانشگاه‌های سطح پایین نمی‌توانند این امکان را برای شما فراهم کنند. در این حالت رشته‌ی خوب نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. در این صورت شما باید با در نظر گرفتن علایق خود به جست‌وجو و تحقیق پیرامون دانشگاه‌های برتر کشور بپردازید، شرایط آن‌ها را بررسی کنید تا دقیق‌تر تصمیم بگیرید. بهتر است این نکته را نیز در نظر بگیرید برای بورسیه شدن در دانشگاه‌های خارج از کشور تنها رشته یا دانشگاه مهم نیست تلاش و پشتکار و داشتن رزومه‌ی تحصیلی عالی نیز تأثیر بسیاری دارد.
بازهم می‌گوییم هیچ‌کس جواب قاطعی در این مورد نمی‌تواند بدهد و این انتخاب کاملاً به اهداف فرد بستگی دارد. حتی ممکن است تحصیل در یک رشته‌ی متوسط در یک دانشگاه معمولی فرد را به موفقیت برساند.
موفقیت یک فرد در تحصیل و شغل به علاقه، پشتکار و تلاش او در کسب مهارت‌ها و تلاش او در جهت کسب تجربه بستگی دارد.
بعضی از افراد روی دانشگاه‌های برتر تأکید می‌کنند درصورتی‌که یادگیری بیشتر به خود دانشجو بستگی دارد تا محل دانشگاه و نوع دانشگاه، البته وقتی دانشگاه امکانات آموزشی بالایی داشته باشد، باعث ایجاد انگیزه در دانشجویان می‌شود، اما وقتی به رشته‌ای علاقه نداشته باشیم هرچقدر هم دانشگاه خوب باشد بازهم از تحصیل لذت نمی‌بریم.
برای برخی افراد دورنما و ظاهر زندگی و حرفهای اطرافیان بسیار مهم‌تر از اهداف خود است. تحصیل در یک دانشگاه معروف می‌تواند ظاهر جذابی به تحصیلات آن‌ها بدهد، اما این ظاهر تنها برای یک یا دو ترم می‌تواند جذاب باشد و بعدازآن برای شخص عادی می‌شود. باید دقت کنید تحصیل در یک دانشگاه فقط چهار سال یا دو سال از عمرتان را تشکیل می‌دهد اما زندگی و کار با رشته‌ای که در آن تحصیل کرده‌اید برای یک عمر با شماست.
گذراندن واحدهای درسی و گرفتن یک مدرک خشک‌وخالی از بهترین رشته‌های دنیا در بهترین دانشگاه‌ها بدون مهارت، علاقه و هدف نمی‌تواند در موفقیت فرد تأثیری داشته باشد که چه‌بسا عمر او را نیز هدر می‌دهد. کارفرمایان نیز به دنبال افراد بامهارت هستند و مطمئن باشید هنگام استخدام قبل از بررسی رتبه‌ی دانشگاه شما یا رشته‌ی پر رنگ و لعاب شما، به مهارت‌ها و تخصص‌های شما دقت می‌کنند.
بهترین توصیه برای سؤال “رشته یا دانشگاه “:
- اولویت‌های زندگی خود را بهتر بشناسید.
- به اهداف خود دقت کنید.
- علایق خود را در نظر بگیرید.
- برای موفقیت تمام پیش‌نیازهای رشته‌ی خود را کسب کنید.
اگر تمام موارد بالا را رعایت کنید، مطمئن باشید انتخاب نهایی درستی انجام خواهید داد. دنیای امروز ما به افراد متخصص و حرفهای و بامهارت نیاز دارد تا شغلشان را با عشق و علاقه و انگیزه دنبال کنند.
