رضایت شغلی چیست؟
اگر از اطرافیان خود در مورد رضایت از شغل سؤال کنید، مطمئناً بیشتر آن‌ها درآمد خوب را نشانه‌ی رضایت شغلی معرفی خواهند کرد. این امر نشان‌دهنده‌ی این است که مفهوم رضایت شغلی هنوز در کشور و جامعه‌ی ما به‌درستی معنا نشده و اهمیت و ارزش خود را نیافته است.
درست است که درآمد خوب یکی از فاکتورهای داشتن رضایت شغلی است اما فاکتورهای بیشتر و مهم‌تری نیز وجود دارند که با وجود درآمد بالا، فرد از شغل خود راضی نباشد و از انجام آن لذت نبرد. رضایت شغلی حوزه‌ای است که در آن دیدگاه‌های روان‌شناختی اجتماعی، جامعه‌شناختی، اقتصادی، علوم سیاسی و تربیتی هر یک به سهم خود نقش دارند. اگر شما نیز علاقه‌مندید تا بیشتر با مبحث رضایت شغلی آشنا شوید همراه ما باشید.
رضایت شغلی چیست؟
تعاریف و توضیحات متفاوتی از سوی صاحب‌نظران و روانشناسان برای رضایت شغلی مطرح شده است که هرکدام جنبه‌های مختلف و متفاوتی از زندگی یک فرد را شامل می‌شوند. مفهوم رضایت شغلی بیانگر احساسات و نگرش‌های مثبتی است که شخص نسبت به شغلش دارد.
رضایت شغلی نشان‌دهنده‌ی حدّی است که افراد از شغل خود راضی هستند و آن را دوست می‌دارند. برخی افراد از کار خود لذت می‌برند و آن را به‌عنوان محور اصلی زندگی خود تلقی می‌نمایند و برخی از کار خود متنفرند و فقط به خاطر اینکه مجبورند، آن را انجام می‌دهند.
وقتی گفته می‌شود که کسی از رضایت شغلی سطح بالایی برخوردار است یعنی به‌طورکلی، شغلش را دوست می‌دارد، برای آن ارزش زیادی قائل است و به گونه‌ای مثبت به آن می‌نگرد و در مجموع از احساس خوب و مطلوبی نسبت به آن برخوردار است.
اهمیت رضایت از شغل
رضایت شغلی هم برای افراد هم برای سازمان‌ها دارای سود و اهمیت است. سازمان‌ها در صورت داشتن منابع انسانی علاقه‌مند به کار، پرانرژی، فعال، خلاق و شاد بهره‌وری بیشتری خواهند داشت و این امر مستقیماً روی موفقیت کلی سازمان و دستیابی به اهداف تأثیر خواهد گذاشت.
از طرفی اگر افراد رضایت شغلی بالایی داشته باشند، تبدیل به افرادی شاد و پرانرژی می‌شوند، کارها و فعالیت‌های خود را به‌خوبی انجام می‌دهند، برای دستیابی به اهداف سازمانی خود تلاش می‌کنند، در نهایت رضایت بیشتری از خود و زندگی خود خواهند داشت و این رضایت روی ابعاد وجودی و زندگی شخصی افراد نیز تأثیرات مطلوبی خواهد داشت.
اگر کسی به شغل خود علاقه‌مند باشد، خلاقیت و استعداد وی در زمینه کاری‌اش شکوفا خواهد شد و هرگز دچار خستگی و افسردگی نخواهد شد. برعکس، اگر کسی از حرفه‌اش راضی نباشد، هم خودش دچار افسردگی و سرخوردگی می‌شود و هم کارش بی‌نتیجه خواهد بود.
فاکتورهای رضایت از شغل در دنیا
بر اثر تحقیقات انجام‌شده در سال‌های اخیر در بین بسیاری از کشورهای آسیایی، اروپایی و آمریکایی، کشور سوئیس بیشترین رضایت شغلی در اروپا را به خود اختصاص داده است که این رضایت شغلی ناشی از امینت در شغل، قدرت ریسک‌پذیری و اعتمادبه‌نفس در محل کار خود است.
رضایت شغلی مسئله‌ای چندبعدی است و ابعاد مختلف زندگی فرد و شغلش را در برمی‌گیرد. در حالت کلی می‌توان رضایت شغلی را به سه بعد فردی، سازمانی و محیطی تقسیم‌بندی کرد.
بعد فردی رضایت شغلی
بعد فردی رضایت شغلی شامل، نگرش و نوع تفکر فرد شاغل نسبت به شغلش، علاقه و استعداد و مهارت او در زمینه‌ی شغلی، شخصیت، سن و سال، اعتمادبه‌نفس و… را شامل می‌شود.
ممکن است فردی در یک شغل ایده‌آل و مناسب مشغول به فعالیت باشد اما رضایتی از شغل خود نداشته باشد. این مورد می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد ممکن است فرد هیچ علاقه‌ای به حیطه‌ی شغلی خود ندارد، ممکن است تنها به خاطر مسائل مالی تن به شغل موردنظر داده است، ممکن است شغل وی مطابق استعداد و مهارت‌های او نباشد و احساس خوبی به او ندهد.
بعد سازمانی
بعد سازمانی رضایت شغلی شامل، اجر و پاداش‌ها، دستمزد فرد، ارتباط و تعامل مثبت میان کارکنان، ارتباط خوب با کارفرما، تناسب میان ظرفیت و توانایی‌های فردی و فعالیت‌های محوله، انعطاف کاری، مرخصی، امنیت شغلی، ثبات شغلی، آینده‌ی شغلی و امکان ارتقاء شغلی و… است.
کارمندانی که احساس می‌کنند در مقابل کارهایی که انجام می‌دهند دستمزد کمتری دریافت می‌کنند، نسبت به انجام شغل خود دلسرد شده و در بیشتر مواقع شغل خود را ترک می‌کنند. کارمندان یک شرکت و یا یک سازمان حتی با وجود دریافت حقوق بالا اگر نتوانند رابطه‌ی خوبی با همکاران خود داشته باشند و یا دیگران برای او احترام قائل نشوند، از انجام شغل خود فراری خواهند بود و یا به‌زور آن را تحمل خواهند کرد. هر فردی که در محل کار خود مورد احترام قرار گیرد، از این اقدام انگیزه‌ای مضاعف دریافت می‌کند.
اگر یک کارمند مطمئن باشد که شرکت حتی در صورت آشفته شدن بازار نیز او را حفظ می‌کند، به شرکت اعتماد بیشتری پیدا خواهد کرد و با رضایت بیشتری کار می‌کند. یا اگر احساس کند که هر روز یا هر لحظه ممکن است به کار او پایان داده شود و از آینده‌ی شغلی خود مطمئن نباشد، حس تعلق کمتری نسبت به شغلش خواهد داشت.
عضویت در باشگاه ورزشی، تعطیلات نامحدود، وعده‌های غذایی رایگان، بیمه‌های تکمیلی درمان، حمل‌ونقل رایگان، فرصت برای پیشرفت بیشتر در سازمان و… از مهم‌ترین مزایا و پاداش‌ها هستند که موجب می‌شود افراد نسبت به شغل خود حس خوبی به دست آورند حتی اگر حقوق پرداختی کم باشد این مزایا می‌توانند فرد را راضی نگه دارد.
بعد محیطی
بعد محیطی رضایت شغلی شامل محیط کار فرد می‌شود مانند نوع اتاق، نوع محل کار، حتی مسائلی مانند نور، تهویه، میز و صندلی مناسب، رنگ دیوارها، طرح دیوارها، امکان دسترسی به محیط‌هایی با هوای آزاد برای تنفس و تفکر و … را شامل می‌شود که می‌تواند با توجه به نوع شغل افراد تفاوت‌هایی نیز داشته باشد.
درواقع، هر نکته‌ای از طراحی گرفته تا زیبایی‌شناسی، جو، فرهنگ سازمانی و بسیاری مسائل دیگر می‌تواند بر بهبود عملکرد و سازندگی و همچنین نشاط و خوشحالی همکاران شما در محیط کار تأثیر بسزایی داشته باشد. فضای محیط کاری باید الهام‌بخش و انگیزه‌دهنده باشد، فضایی با رنگ‌های خنثی و تیره می‌تواند روی روحیه و شادابی کارکنان تأثیر نامطلوبی بگذارد.
نتایج یک تحقیقات نشان داده 84 درصد از افرادی که در یک محیط کار می‌کنند، عوامل محیطی و فضای کاری خود را بر روند کار خود بی‌تأثیر نمی‌بینند. اهمیت این موضوع را می‌توان از محل کار افراد در شرکت‌های بزرگ مانند گوگل، ایده برداری کرد. اگر عکس‌های محل کار این شرکت‌ها را مشاهده کنید متوجه خواهید شد کارفرمایان برای کارکنان خود اتاق‌هایی با رنگ‌های شاد و محیط‌های جذاب و اتاق‌های بازی در نظر می‌گیرند تا آن‌ها بتوانند با انگیزه و روحیه‌ای شاد به انجام کارهای خود بپردازند.
رضایت شغلی امروزه یکی از فاکتورهای مهم در تعادل کار و زندگی افراد محسوب می‌شود که تأثیرات خود را روی زندگی فردی، موفقیت در شغل و زندگی اجتماعی افراد نشان می‌دهد. در هر شغلی که باشید رضایت شغلی مهم است فرقی نمی‌کند شما یک کارمند هستید یا یک بازاری، در هر حالت باید فاکتورهای گفته‌شده را برای داشتن رضایت شغلی متناسب با شغل موردنظر خود داشته باشید تا از زندگی خود لذت ببرید، شغل خود را با علاقه، شور و انگیزه دنبال کنید و موفق شوید.
