بازار کار رشته مهندسی عمران/ بررسی علل بیکاری مهندسین عمران
رشته مهندسی عمران یکی از رشته‌های تاپ و پرطرفدار گروه ریاضی فیزیک است. این رشته حدود ده سال گذشته بسیار پررونق و معروف بوده و بیشتر دانش‌آموزان به خاطر ورود به این رشته وارد گروه ریاضی و فیزیک می‌شدند و رقابت سنگینی بین داوطلبین به وجود آمده بود.
اما امروزه با افزایش تعداد فارغ‌التحصیلان و میزان ظرفیت دانشگاه‌ها در جذب دانشجویان، این رشته نیز مانند بسیاری از رشته‌های دیگر در کشور ما به مرز اشباع رسیده و بازار کار و آینده‌ی شغلی افراد را با معضل بیکاری مواجه کرده است. با ادامه‌ی مطلب ما همراه باشید تا این موضوع را بررسی کنیم و علل و عوامل دخیل در عدم کاریابی مهندسین عمران را بیشتر بشناسیم.
✅ معرفی رشته‌ی مهندسی عمران
مهندسی عمران یکی از شاخه‌های مهندسی است که به طراحی، نگهداری و ساخت سازه‌های طبیعی و مصنوعی شامل جاده‌ها، پل‌ها، کانال‌ها، سدها و ساختمان‌ها می‌پردازد که با پیشرفت جوامع بشری، حیطه‌ی کاری این مهندسین روزبه‌روز در حال گسترش است. هر جا سخن از آبادی و سازندگی به میان می‌آید حضور مهندسین عمران نیز به چشم می‌خورد.
افرادی که می‌خواهند وارد این رشته شوند باید فارغ‌التحصیل رشته‌ی ریاضی فیزیک در دبیرستان باشند و سپس در کنکور این رشته شرکت کنند. البته بهتر است بدانید برای ورود به رشته‌ی عمران در دانشگاه‌های صنعتی و معروف کشور، شما حتماً باید رتبه‌ی خوبی در کنکور به دست آورید. کار مهندسین عمران بیشتر روی مباحث ریاضی، فیزیک و هندسه است که فرد علاقه‌مند به ادامه‌ی تحصیل باید در این علوم پایه‌ی قوی داشته باشد.
✅ بازار کار مهندسی عمران
افزایش تعداد دانشگاه‌های مختلف که رشته‌ی مهندسی عمران در آن‌ها آموزش داده می‌شود باعث شده است تا تعداد افراد تحصیل‌کرده در این رشته بیشتر از نیاز بازار کار جامعه باشد و همین علت موجب شده تا بسیاری از فارغ‌التحصیلان این رشته بیکار بمانند؛ اما فراموش نکنید این فقط ظاهر ماجراست، در واقع باید بگوییم نبود افراد ماهر در زمینه‌های مهندسی به‌خصوص عمران، موجب بالا رفتن نرخ بیکاری شده است.
در واقع با ریشه‌یابی این ماجرا متوجه خواهید شد برخی فاکتورهای مهم در این امر دخیل هستند که حتماً باید قبل از انتخاب این رشته مورد توجه قرار گیرد و اگر این موارد رعایت شود، مطمئناً فرد تحصیل‌کرده شانس بیشتری برای استخدام و جذب در بازار کار خواهد داشت.
✅ علاقه، مهم‌ترین فاکتور موفقیت در هر رشته‌ای است
در تمامی رشته‌ها و در رشته‌ی عمران نیز مبحث علاقه یکی از مباحث مهمی است که می‌تواند آینده‌ی شغلی افراد را تغییر دهد. قبل از انتخاب هر رشته و شغلی بهتر است از علاقه‌ی خود نسبت به آن شغل اطمینان حاصل کنید. بهتر است در این مرحله، رؤیاهای خود را کنار بگذارید، با مهندسین عمران ارتباط برقرار سازید تا واقعیت‌های کاری این شغل را بهتر ببینید.
در فیلم‌ها همیشه مهندسین را با کت و شلوار و کیف به دست می‌بینیم، این صحنه‌ها در فیلم‌ها هستند و واقعیت چیز دیگری است. یک مهندس عمران باید در پروژه‌های مختلف از کوه و دریا گرفته تا بیابان و جنگل‌ها حضور یابد و به امر ساخت‌وساز بپردازد. این موارد می‌تواند فردی که علاقه‌ی کافی به این رشته ندارد را زود خسته و دلسرد کند، اما فردی که علاقه‌ی واقعی به این رشته داشته باشد هیچ‌گاه خسته نخواهد شد و همیشه پرانرژی به کار خود ادامه خواهد داد.
✅ مهارت‌های خود را بالا ببرید
شناخت نیازها و توانایی‌ها ازجمله فاکتورهای مهم برای فردی است که می‌خواهد وارد رشته‌ی مهندسی عمران شود، پس باید قبل از ورود به این رشته، آن را مورد بررسی قرار دهد. به علت بالا بودن تعداد افراد تحصیل‌کرده در این رشته، شما نیاز دارید برخی مهارت‌های جانبی را نیز بیاموزید تا بتوانید بازار کار مناسبی داشته باشید و تفاوت شما و سایر تحصیل‌کرده‌های این رشته، بالا بودن مهارت‌های شما خواهد بود.
در رشته‌ی مهندسی عمران، نرم‌افزارها از اهمیت بالایی برخوردار هستند و افرادی که بتوانند کار با این نرم‌افزارها را به‌صورت حرفه‌ای آموزش ببینند، می‌توانند در کار خود موفق شوند. نرم‌افزارهایی مانند ETABS، AutoCad و SAFE تنها تعداد معدودی از این نرم‌افزارها هستند.
برای کسب مهارت‌های بیشتر بهتر است در دوره‌ها، سمینارها، همایش‌ها، کلاس‌ها و کارگاه‌های مختلف شرکت کنید و به کسب مهارت‌های پیرامون این رشته بپردازید.
✅ توانایی‌های ذاتی مهم هستند
هر شغلی نیاز به برخی مهارت‌ها و توانایی‌ها در فرد دارد که به جرأت می‌توان گفت بدون وجود آن‌ها فرد نمی‌تواند حتی در مراحل تحصیلی نیز موفق شود. در رشته‌ی مهندسی عمران، فرد مورد نظر باید از وجود برخی توانایی‌ها در خود اطمینان حاصل کند. توانایی‌هایی مانند:
- پایه‌ی قوی در محاسبات ریاضی و حل مسئله
- پایه‌ی قوی در علم فیزیک و هندسه
- توانایی و علاقه به انجام پروژه‌های گروهی و تیمی
- توانایی حضور در محل پروژه‌های خارج از مناطق شهری
- و …
این‌ها فقط پیش‌نیازها هستند و شما اگر احساس می‌کنید این توانایی‌ها در شما وجود دارد می‌توانید قدم اول برای ورود به این رشته را بردارید.
✅ سابقه و تجربه می‌تواند شما را موفق کند
برای کارفرمایان در هر رشته و شغلی داشتن سابقه مهم و ضروری است، اما برای برخی رشته‌ها این گزینه بیشتر از سایر رشته‌ها اهمیت دارد. به علت اینکه مهندسی عمران شغلی عملی و فنی است، افراد باید قبل از ورود به این شغل آن را تجربه کنند. اگر قصد دارید در این شغل حرفی برای گفتن داشته باشید قبل از کاریابی به فکر گذراندن دوره‌های مختلف در کنار مهندسان به‌صورت کارآموزی باشید. حتی لازم است بدون دریافت حقوق در کنار مهندسین خبره، به کسب مهارت و تجربه بپردازید. در این حالت شما سابقه و تجربه کاری مفید به دست می‌آورید و این همان چیزی است که کارفرمایان از شما انتظار دارند.
✅ معرفی افراد موفق در رشته‌ی مهندسی عمران
نبود بازار کار نمی‌تواند دلیل منطقی برای تلاش نکردن باشد، چراکه موفقیت‌ها در پی تلاش‌های بزرگ به دست می‌آیند. همیشه هستند افراد موفقی که توانسته‌اند باوجود بسیاری از محدودیت‌ها و مشکلات در زمینه‌ی شغلی خود موفق شوند و به جایگاهی که آرزوی آن را داشته‌اند برسند. موفقیت‌ها در سایه‌ی تلاش، همت و اراده‌ی فرد شکل می‌گیرند.
در زمینه‌ی رشته‌ی مهندسی عمران نیز در کشور ما مهندسین بسیاری وجود دارند که در شغل خود موفق هستند. پروفسور هشیار نوشین پدر سازه‌های فضاکاری ایران و جهان، دکتر مهدی قالیبافیان پدر بتن ایران، استاد احمد حامی پدر مهندسی عمران و بنیان‌گذار مهندسی نوین در ایران از جمله‌ی این افراد موفق در رشته‌ی مهندسی عمران هستند که توانسته‌اند در ایران و جهان به‌خوبی بدرخشند.
