قبولی در رشته پزشکی: چگونه می‌توانم “دکتر” شوم
از همان دروان کودکی همه‌ی ما آرزوی دکتر شدن و پوشیدن لباس سفید دکتری را در سر می‌پروراندیم؛ اما با گذشت سال‌ها تعدادی از ما به این نتیجه رسیدیم که به شغل‌های دیگر علاقه‌مند هستیم، اما بیشتر دانش‌آموزان با همان رؤیا تا کنکور پیش می‌روند. در چند سال اخیر بازار کنکور تجربی و رشته‌های پزشکی بسیار گرم شده است و دانش‌آموزان بسیاری بر سر قبولی در رشته پزشکی رقابت سنگینی دارند و این امر کار را برای رسیدن به این هدف سخت‌تر کرده است.
باید گفت طبق آمار تنها دو درصد از این دانش‌آموزان در رشته‌های پزشکی قبول می‌شوند.
رشته تجربی در دانشگاه طیف گسترده‌ای از رشته‌ها را شامل می‌شود و دانش‌آموزان پس از قبولی در کنکور می‌توانند در رشته‌های پزشکی و پیراپزشکی همچون پزشکی، دندان‌پزشکی، داروسازی، پرستاری، علوم آزمایشگاهی و رشته‌های زیستی چون: مهندسی کشاورزی، مهندسی منابع طبیعی و… تحصیل کنند. ما در این مطلب قصد داریم روی رشته‌ای با عنوان پزشکی که جزو بهترین و پرطرفدارترین رشته‌های علوم تجربی است تمرکز کنیم و شما را با این رشته و مهارت‌های لازم برای قبولی در آن آشنا کنیم.
✅ اولین قدم برای قبولی در رشته پزشکی
دانش‌آموزانی که قصد دارند در این رشته قبول شوند و عنوان معروف «پزشکی» را کسب کنند دو راه دارند یا در دوران دبیرستان باید در رشته علوم تجربی درس بخوانند یا در صورت تحصیل در رشته‌های دیگر باید دوره‌ی پیش‌دانشگاهی را نیز بگذرانند در این صورت می‌توانند در کنکور این رشته شرکت کنند؛ یعنی شما با هر دیپلمی به شرطی که پیش‌دانشگاهی (سال چهارم دبیرستان) را گذرانده باشید می‌توانید در کنکور تجربی یا (هرکدام از ۵ کنکور سراسری اعم از تجربی، ریاضی، انسانی، هنر و زبان) شرکت کنید. برای ورود به این رشته باید در دروس شیمی و زیست قوی باشید و در دروس ریاضی و فیزیک نیز توانایی داشته باشید.
✅ رشته پزشکی
رشته پزشکی دانشی است که هدف آن حفظ و ارتقاء سلامتی، درمان بیماری‌ها و بازتوانی آسیب دیدگان است. پزشکان در هر تخصص و شاخه با شناخت کامل بیماری‌ها، تشخیص و درمان آن و یا پیشگیری از وقوع آن در جامعه نقش بسیار مهمی در سلامت افراد ایفا می‌کنند. دانش پزشکی بر روی طیف وسیعی از رشته‌ها از فیزیک و زیست‌شناسی تا علوم اجتماعی، مهندسی و علوم انسانی بنا نهاده شده است.
در حال حاضر پزشکی عمومی شامل 4 دوره علوم پایه، فیزیوپاتولوژی، کارآموزی بالینی و کارورزی بالینی است که دوره‌ی علوم پایه آن شامل 5 ترم تحصیلی است که با تمام شدن آن دانشجویان می‌توانند به دوره‌ی بعدی که همان فیزیوپاتولوژی است راه پیدا کنند و بعد از آن دوره، امتحان جامع علوم پزشکی برگزار می‌شود (توسط وزارت بهداشت) و در صورت قبولی در آن می‌توانند به این دوره راه پیدا کنند و بقیه‌ی مسیر را ادامه دهند.
✅ معرفی کامل دوره‌های آموزش حرفه‌ای پزشکی
طول دوره‌ی پزشکی در ایران هفت سال است و شامل دوره‌های زیر است:
1) آموزش علوم پایه
در این مرحله که مدت آن دو سال است، دانشجویان به آموزش دروس تئوری، عمومی و تخصصی رشته خود می‌پردازند. در مدت این دو سال دانشجویان با آموزش ساختمان بدن انسان و اعمال فیزیولوژیک و نقش آن در سلامت انسان، شناخت عوامل بیولوژیک بیماری‌زا و شیوه‌های دفاعی بدن در برابر آن‌ها و اصول آسیب‌های بدن انسان و اصول مسائل بهداشتی آشنا می‌شوند. در پایان این دو سال یک امتحان جامع از دانشجویان گرفته می‌شود که با کسب نمره‌ی قبولی می‌توانند در دوره‌ی بعدی شرکت کنند. حق شرکت در این امتحان برای هر فرد حداکثر دو بار است.
2) فیزیوپاتولوژی
معنی فارسی فیزیوپاتولوژی، نشانه‌شناسی است و یعنی بررسی چگونگی عملکرد طبیعی سازمان بدن در برابر بیماری‌ها. در این دوره دانشجویان با انواع بیماری‌ها، نشانه‌های آن‌ها، تشخیص و درمان هرکدام به‌صورت تئوری آشنا می‌شوند. این دوره 6 ماه زمان می‌برد.
3) کارآموزی بالینی
این دوره که از آن با نام «استاژری» یاد می‌شود، شامل درس‌های نظری همراه با کار عملی است. طول این دوره 20 الی 27 ماه است و دانشجویان هرروز در کنار آموزش دروس نظری همراه با اساتید خود در بیمارستان‌ها با انواع بیماران ملاقات می‌کنند و روش‌های معاینه و تشخیص و درمان را یاد می‌گیرند.
4) کارورزی بالینی
این دوره از رشته پزشکی که به دوره‌ی «اینترنی» معروف است، مرحله‌ی حضور دانشجو در بیمارستان‌ها، معاینه مستقیم، تشخیص و درمان بیماران زیر نظر استاد خود است. این مرحله برای دانشجویان بسیار مهم و حساس است. طول این دوره 18 ماه است.
✅ استعداد و ویژگی‌های لازم برای تحصیل و کار در این رشته
افرادی که می‌خواهند در رشته پزشکی تحصیل کنند باید بعد علاوه بر علاقه به استعدادهای خود نیز دقت کافی داشته باشند. پزشکی رشته‌ای حساس و پرخطر است به‌طوری‌که یک تشخیص اشتباه به قیمت از دست رفتن جان بیمار تمام می‌شود. دانشجویان این رشته باید دقت فراوان در انجام کارها داشته باشند، علاقه و تمایل بالایی برای یادگیری دروس از خود نشان دهند، استدلال و قدرت تفکر و تصمیم‌گیری بالایی داشته باشند تا بتوانند با مشاهده‌ی علائم و شواهد موجود و جمع‌بندی آن در ذهن خود، بیماری‌ها را تشخیص دهند. دارای استدلال دیداری باشند و بتوانند با علائم ظاهری بیماری‌ها را تشخیص دهند. افرادی که به تخصص‌های جراحی علاقه دارند باید گفت نیاز به ذهنی سه‌بعدی برای تشخیص ماورای آنچه در سطح چیزها و امور است نیاز دارند یعنی بتوانند وجه یا وجوهی از شکلی که نمی‌بینید، یک بازنمایی فرضی در ذهن خود بیافرینند.
علاوه بر این موارد یک پزشک باید روابط اجتماعی خوبی داشته باشد تا بتواند با برقراری رابطه‌ی خوب با بیمار خود صحبت کنند که این امر به تشخیص و درمان زودتر بیماری‌ها کمک می‌کند. سلامت جسمی و روحی کامل برای یک پزشک از ویژگی‌های ضروری است. دارای روحیه‌ای ریسک‌پذیر، منعطف، پرانرژی باشد. بیشتر افرادی که در این رشته موفق می‌شوند دارای شخصیتی احساسی و برون‌گرا با قدرت تفکر و منعطف هستند.
✅ زمینه‌های شغلی این رشته
پزشکان می‌توانند پس از گذراندن دوره‌های فوق، به تشخیص و درمان بیماران در مطب‌های شخصی، درمانگاه‌ها و بیمارستان‌ها بپردازند، یا می‌توانند در امور پژوهشی و تحقیقی در رابطه با بیماری‌های مختلف مشارکت کنند و یا به‌عنوان سرپرست و مدیر مراکز درمانی و بهداشتی مشغول بکار شوند.
✅ ادامه تحصیل در مقاطع بالا
دانشجویان این رشته بعد از قبولی در امتحان پذیرش دستیاری سراسری کشور می‌توانند در رشته‌های تخصصی ادامه تحصیل دهند. هر پزشک عمومی پس از چند سال تحصیل در یکی از رشته‌های تخصصی متخصص آن رشته می‌شود. هر متخصص پس از گذراندن دو تا سه سال دیگر به‌عنوان فوق تخصص یک رشته زیرگروه آن رشته تخصصی شناخته می‌شود که ادامه‌ی تحصیل در تمامی این مقاطع در حال حاضر در داخل کشور امکان‌پذیر است.
سایر دوره‌های آموزشی برای پزشکان متخصص که طول دوره‌ی آن‌ها کمتر از دو سال است، دوره‌های فلوشیپ یا تکمیل تخصص گفته می‌شوند. پی‌اچ‌دی (PHD) مدرک دکترای ناپیوسته در رشته‌های علوم پایه پزشکی است، فعالیت این افراد بیشتر غیربالینی و در فعالیت‌های دانشگاهی، تحقیقی و تدریس است.
✅ آیا رشته پزشکی برای همه مناسب است؟
قبل از انتخاب لازم است به بعضی نکات مهم پیرامون قبولی در این رشته پرطرفدار بپردازیم. قبولی در رشته پزشکی علاوه بر علاقه، به استعداد و توانایی‌های فرد نیز نیاز فراوانی دارد. یک دانشجوی رشته پزشکی باید از همان ابتدای تحصیل توانایی زندگی و حضور در مراکز درمانی و بیمارستانی کنار بیماران را داشته باشد و این عوامل روی سلامتی، روحیه و علاقه‌ی او تأثیر نامطلوب و منفی نگذارند.
بیشتر افرادی که در کنکور تجربی شرکت می‌کنند رؤیای رشته پزشکی را در سر دارند و برای قبولی در این رشته تلاش می‌کنند؛ اما با توجه به تعداد بالای افراد شرکت‌کننده، دانش‌آموزان باید برای رسیدن به این هدف بزرگ تلاش فراوانی بکنند و وقت زیادی را به مطالعه‌ی قبل کنکور اختصاص دهند تا بتوانند بین رقبای دیگر امکان موفقیت داشته باشند. استفاده از یک مشاوره خوب، مدیریت زمان، بهره‌گیری درست از منابع غیردرسی و … همه در قبولی نقش مهمی دارند.
تنها قبولی در کنکور نمی‌تواند ضامن موفقیت فرد باشد. یک دانشجوی پزشکی باید آمادگی کافی برای مطالعه و تحقیق و پژوهش از خود نشان دهد، یعنی اگر دانشجوی این رشته تنها برای نام «دکتری» وارد این رشته شود و تلاش و کوشش و علاقه‌ای نداشته باشد حتی نمی‌تواند مدرک اولیه و دکتر عمومی خود را به دست آورد. دوره‌های درسی این رشته طولانی هستند و دانشجو باید توانایی مطالعه و یادگیری دروس این رشته سخت را داشته باشد تا بتواند به موفقیت برسد.
