آزمون ارشد: همه‌ی آنچه که در مورد آزمون ارشد باید بدانید
بسیاری از دانشجویان مقطع کارشناسی بعد از اتمام دروان تحصیل خود به دنبال ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر هستند. در این مرحله نیز داوطلبان مانند دوره‌ی کارشناسی باید در آزمون کنکور کارشناسی ارشد شرکت کرده و در صورت قبولی در این آزمون، انتخاب رشته کنند و وارد دوره‌ی کارشناسی ارشد یا همان فوق‌لیسانس رشته‌ی خود شوند.
فوق‌لیسانس دوره‌ای از آموزش عالی است که پیش‌نیاز ورود به آن، داشتن مدرک کارشناسی است.
گذراندن دوره‌ی کارشناسی ارشد، برحسب رشته به دو طریق ناپیوسته و پیوسته انجام می‌گیرد. ورود به دانشگاه برای ادامه‌ی تحصیل در این مقطع در ایران نیازمند شرکت در آزمون کارشناسی ارشد است، البته دانشجویان استعداد درخشان برای ادامه‌ی تحصیل می‌توانند در کارشناسی ارشد بدون کنکور شرکت کنند و بدون آزمون وارد این مقطع شوند.
کنکور ارشد نیز شباهت‌ها و تفاوت‌هایی با کنکور کارشناسی دارد که ما در این مطلب می‌خواهیم در مورد این موضوع با شما صحبت کنیم.
در حالت کلی وارد شدن به دوره‌ی کارشناسی ارشد دو حالت دارد: کارشناسی ارشد پیوسته و ناپیوسته.
✅ کارشناسی ارشد ناپیوسته
دوره‌ی دوساله بعد از کارشناسی است و پذیرش دانشجو برای این دوره از طریق آزمون ورودی تحصیلات تکمیلی انجام می‌شود. افرادی که قبول می‌شوند با توجه به رشته‌ی خود باید ۲۸ تا ۳۲ واحد درسی که ۴ تا ۱۰ واحد آن به پایان‌نامه اختصاص دارد بگذرانند تا بتوانند مدرک کارشناسی ارشد ناپیوسته را اخذ کنند. مدت زمان تحصیل در این دوره دو سال است.
✅ کارشناسی ارشد پیوسته
یکی از راه‌های تحصیل در مقاطع ارشد، شرکت در کنکور کارشناسی ارشد پیوسته است. کنکور کارشناسی ارشد پیوسته مخصوص افرادی است که قصد دارند به صورت مستقیم مدرک کارشناسی ارشد خود را دریافت کنند.
افراد علاقه‌مند به این روش تحصیلی پس از اتمام مقطع پیش‌دانشگاهی، در کنکور کارشناسی ارشد پیوسته شرکت می‌کنند. این دوره 6 ساله است و بدون هیچ‌گونه وقفه‌ای در تحصیل انجام می‌شود. امکان پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی ارشد پیوسته در بعضی از رشته‌ها و دانشگاه‌های خاص وجود دارد. مدت‌زمان مجاز برای تحصیل در این مقطع در نهایت 7 سال است.
✅ کنکور ارشد
با توجه به این نکته که تعداد افرادی که می‌خواهند در این دوره شرکت کنند کمتر از کنکور کارشناسی است، رقابت سختی در این کنکور وجود ندارد و دانشجویان می‌توانند با مطالعه‌ی دروس در مدت‌زمان سه الی شش ماه در رشته‌ی موردنظر خود قبول شود.
سطح سؤالات این کنکور این آسان‌تر از کنکور کارشناسی است. این آزمون هرساله طبق زمان‌بندی که در سایت سازمان سنجش وجود دارد برگزار می‌شود. برخی از رشته‌های این دوره دارای آزمون‌های عملی نیز هستند و افراد باید بعد از کسب نمره‌ی قبولی در آزمون تئوری در آزمون عملی نیز شرکت کنند که نمره‌ی قبولی در این آزمون در انتخاب رشته و قبولی تأثیر مستقیمی می‌گذارد. در کنکور ارشد گزینش نهایی بر اساس نمره‌ی کل حاصل از 80 درصد آزمون و 20 درصد معدل دوره کارشناسی انجام خواهد شد و داوطلبانی که نمره‌ی لازم را بین داوطلبان کسب کرده باشند، پذیرفته خواهند شد.
در واقع در آزمون ارشد رشته‌های نیمه‌متمرکز وجود ندارد و فقط برخی رشته‌ها، رشته‌های خاص هستند که آزمون‌های عملی دارند نظیر برخی رشته‌های معماری، هنر و تربیت‌بدنی.
دارا بودن مدرک کارشناسی یا کارشناسی ارشد یا اشتغال به تحصیل در سال آخر دوره‌ی کارشناسی که مدرک مورد تائید شورای عالی انقلاب فرهنگی، وزارت علوم یا بهداشت باشد، طلاب حوزه‌ی علمیه با گذراندن دوره سطح 2 برای شرکت در گروه امتحانی علوم انسانی، فارغ‌التحصیلان سال 86 به بعد با داشتن معدل بالای 12 از جمله مهم‌ترین ضوابط اختصاصی برای شرکت در این آزمون است.
در انتخاب رشته‌ی کارشناسی ارشد باید حتماً به این نکته توجه داشته باشید که به دلیل ادغام آزمون کنکور ارشد دانشگاه‌های سراسری و آزاد، انتخاب رشته‌ی این دو دانشگاه جدا از هم انجام می‌گیرد و شما 100 انتخاب برای انتخاب رشته‌ی سراسری کارشناسی ارشد و 100 انتخاب هم برای انتخاب رشته‌ی کارشناسی ارشد آزاد در اختیار خواهید داشت که به‌هیچ‌عنوان با هم انجام نمی‌شوند و هر دو در دو فرم متفاوت و خاص همان نوع دانشگاه انجام می‌شود.
برای این منظور شما باید به سایت مختص دانشگاه آزاد مراجعه کنید و فرم مربوطه را در آنجا پر کنید. در کنکور کارشناسی ارشد داوطلبان از روی درصد وارد دانشگاه می‌شوند، بنابراین باید به اصول آزمون همچون توضیحات فنی و تخصصی خود آزمون و نحوه‌ی پراکندگی درصدها، رتبه‌ها و تعیین محل حساسیت رقابت‌ها و اهمیت و تأثیر میانگین هر ماده‌ی درسی در نتیجه‌ی آزمون و نحوه‌ی بهره‌برداری صحیح از آن مباحث درسی مسلط باشید.
✅ نکات مهمی که قبل از انتخاب رشته ارشد باید بدانید
در آزمون ارشد شما می‌توانید وارد گرایش خاصی از رشته‌ی خود شوید به همین علت این انتخاب بسیار مهم و سرنوشت‌ساز محسوب می‌شود. اگر شما این دوره را برای افزایش احتمال استخدام 
در دفترچه‌ی انتخاب رشته‌ی این دوره بهتر است اولویت‌بندی خود را مثل همیشه روی علایق خود تنظیم کنید. اگر در آزمون ارشد، هم در رشته‌ی اصلی و هم در رشته‌ی شناور شرکت کرده‌اید باید بین انتخاب‌های هر دو رشته با توجه به علاقه و رتبه‌ی خود توازن ایجاد کنید.
سعی کنید عواملی همچون شهریه، دوری و نزدیکی جغرافیایی، شیوه‌ی تحصیل، نوع دوره‌ی مورد تحصیل در کارشناسی ارشد، شرایط خوابگاه و وام را نیز در نظر بگیرید تا بتوانید بهترین انتخاب رشته‌ی کارشناسی ارشد را بدون پشیمانی برای خود رقم بزنید. در کارشناسی ارشد نیز شما می‌توانید در دوره‌های روزانه، شبانه، مجازی، پردیس خودگردان، پیام نور، آزاد و غیرانتفاعی مشغول به ادامه‌ی تحصیل شوید.
میزان شهریه‌ها، امکانات آموزشی و رفاهی، خوابگاه و تمام مسائل این‌چنینی را باید در دفترچه‌های انتخاب رشته‌ی مخصوص هر دانشگاه مطالعه کنید.
✅ شیوه‌های تحصیل در دوره‌ی کارشناسی ارشد
شیوه‌ی آموزشی یکی دیگر از سؤالات مهم داوطلبان در زمان انتخاب رشته‌ی کنکور کارشناسی ارشد است. بهتر است بدانید در دوره‌ی کارشناسی ارشد سه نوع آموزش وجود دارد: دوره‌ی آموزشی -پژوهشی، آموزش محور و پژوهش محور.
دوره آموزشی- پژوهشی
در دوره‌ی آموزشی- پژوهشی، هم واحدهای عملی و هم نظری و هم پایان‌نامه وجود دارد و کامل‌ترین و معتبرترین شیوه‌ی آموزشی این نوع آموزش است. اگر قصد دارید در مقطع دکترا نیز ادامه‌ی تحصیل دهید باید بدانید این روش برای شما بهتر خواهد بود. در دوره‌هایی که نیازمند پرداخت شهریه هستند بالاترین میزان شهریه، مربوط به این شیوه‌ی تحصیلی و شیوه‌ی تحصیلی پژوهش محور است.
دوره آموزش محور
در دوره‌ی آموزش محور دوره‌های پایان‌نامه و واحدهای عملی وجود ندارد و بجای آن واحدهای ارائه‌ی سمینار که شامل 2 الی 4 واحد تحقیقات عملی و تئوری است، وجود خواهد داشت. این نکته قابل ذکر است که شانس قبولی افرادی که در این نوع شیوه تحصیل می‌کنند در مقطع دکترا به نسبت روش اول کمتر است. شهریه‌ی این شیوه‌ی تحصیلی در دوره‌های پولی کارشناسی ارشد، از بقیه‌ی شیوه‌های تحصیلی پایین‌تر است.
دوره پژوهش محور
این نوع دوره دارای واحدهای عملی بیشتری است و تنها 6 تا 10 واحد درسی تئوری دارد و اهمیت پایان‌نامه در این شیوه بسیار زیاد است. این گروه نیز با توجه به نوع مقالات و پایان‌نامه‌ی پژوهشی-عملیاتی خود، شانس کمتری برای دکترا خواهند داشت. شهریه‌ی این شیوه با توجه به زیاد بودن واحدهای عملی بیشتر است.
