معرفی رشته فلسفه: دروس، گرایشها، مشاغل، درآمد
فلسفه رشته مطالعاتی است که به بررسی اساسیترین سؤالات وجودی انسان میپردازد. فلسفه حوزههای موضوعی مختلفی مانند ماهیت هستی، حقیقت، درست و نادرست، اخلاقیات، روحیه، رفتار، اختیار و واقعیت زندگی را در برمیگیرد. این رشته دانشآموزان را تشویق میکند تا تفکر انتقادی و سیستماتیک را در بررسی مسائل زندگی تطبیق دهند. مدرک فلسفه همچنین توانایی شما را برای استدلال بهتر، استدلال منسجم و نوشتن بهصورت قانعکننده بهبود میبخشد. همچنین رشته ی فلسفه اگرچه در ظاهر نشان نمیدهد اما ارتباط تنگاتنگی با درک ریاضییات و هندسه دارد به گونه ای که افلاطون نیز داشتن علم و آگاهی و دانش از هندسه و ریاضییات را یکی از ملزومات مهم فلسفه میدانست.
سه نوع مدرک و درجه علمی برای فلسفه وجود دارد که عبارتاند از لیسانس، فوقلیسانس و دکترا. مدرک لیسانس در فلسفه دانشجویان را با اصول اساسی فلسفی و مهارتهای اساسی مانند تفکر تحلیلی، بلاغت و مهارتهای استدلالی آشنا میکند. مدرک کارشناسی ارشد، دانشجویان را با نظریههای پیچیدهتر فلسفی، مانند زیباییشناسی و متافیزیک آشنا میکند. دانشجویان کارشناسی ارشد ممکن است نیاز به ارائه یک پایاننامه در پایان تحصیل خود داشته باشند. مدرک دکترا در فلسفه عمدتاً بر تحقیق و معرفی دانش جدید از طریق پایاننامه در زمینه انتخاب شده متمرکز است.
مطالعه در زمینهای که در آن هیچ پاسخ درستی وجود ندارد، چه فایدهای دارد؟
درست است که حتی در میان فیلسوفان حرفهای درباره پاسخهای صحیح به بسیاری از مسائل اساسی فلسفه اتفاقنظر وجود ندارد (مثلاً چه چیزی برخی از اعمال را از نظر اخلاقی درست و برخی دیگر را نادرست میکند؟ آیا ما اراده اختیاری و آزاد داریم؟ در نهایت واقعیت چیست؟ آیا میتوان مشروعیت اقتدار دولت را ثابت کرد، و اگر چنین است، پس چگونه؟ آیا ریاضیات چیزی است که انسانها کشف کردهاند یا چیزی است که انسانها اختراع کردهاند؟). اما این بدان معنا نیست که فلسفه پیشرفت نمیکند، و این بدان معنا نیست که با مطالعه درباره نظرات و مطالب فیلسوفان دیگر نمیتوانیم یاد بگیریم. آنچه با مطالعه رشته فلسفه میآموزیم عبارتاند از:
- گستره پاسخهای ممکن به پرسشهای فلسفی.
- گستره دلایل احتمالی که برای اتخاذ یکی از این پاسخها ارائه شده است.
- ایرادات و استدلالهای مخالف و اعتراضاتی که این دلایل در معرض آن هستند.
پس از مطالعه این موارد، ممکن است بهطورقطع ندانید که پاسخ هر سؤال فلسفی اساسی چیست، اما شما قادر خواهید بود از موقعیتی که در آن آگاهی کاملتری از گزینهها و نقاط قوت و ضعف شناخته شده آنها داشته باشید، تصمیم خود را در مورد اینکه چه فکر کنید، بگیرید. این به شما نوعی آزادی میدهد تا خودتان مسئولانه تصمیم بگیرید که چه فکری کنید که متأسفانه همه از آن لذت نمیبرند.
تعلیم در عمل به فلسفه به معنای آموزش در موارد زیر است:
- بیان دیدگاههای خود تاحدامکان به صورت واضح و دقیق.
- جستوجوی بهترین استدلالهای ممکن علیه دیدگاههای خود.
- جستجوی طیف کاملی از گزینههای جایگزین برای دیدگاههای خود که یک فرد منطقی ممکن است آن را جدی بگیرد.
- تا جایی که میتوانید استدلالهای دیدگاههای جایگزین را درک کنید.
- ارزیابی انتقادی موارد موافق و مخالف طیفی از دیدگاههای احتمالی و ممکن
و اینها مهارتهایی هستند که در هر مشکل فکری که ممکن است با آن روبرو شوید بهخوبی به شما کمک میکند.
دروس کارشناسی فلسفه
دروس رشته فلسفه در دوره کارشناسی به چهاربخش دروس عمومی، دروس پایه، دروس تخصصی و دروس اختیاری تقسیمبندی میشود که هرکدام عبارتاند از:
دروس عمومی:
معارف اسلامی (۱) / معارف اسلامی (۲) / اخلاق و تربیت اسلامی/ انقلاب اسلامی و ریشههای آن از قرن ۱۳/ تاریخ اسلامی / متون اسلامی (آیات و احادیث) / زبان فارسی / زبان خارجی / تربیتبدنی (۱) / تربیتبدنی (۲) / جمعیت و تنظیم خانواده
دروس عمومی ارائه شده برای رشته فلسفه در دوره کارشناسی 21 واحد است.
دروس پایه:
روانشناسی و مکاتب آن/ جامعهشناسی / زبان تخصصی (۱) / زبان تخصصی (۲) / عربی پایه (۱) / عربی پایه (۱) / علم اصول / روش تحقیق در فلسفه/ رایانه و کاربردهای آن / منطق قدیم (۱) / منطق قدیم (۲)
دروس پایه ارائه شده برای رشته فلسفه در دوره کارشناسی 25 واحد است.
دروس تخصصی:
منطق جدید (۱) / منطق جدید (۱) / تاریخ فلسفه اسلامی (۱) / تاریخ فلسفه اسلامی (۱) / تاریخ فلسفه اسلامی (۱) / علم کلام (۱) / فلسفه اسلامی (۱) / فلسفه اسلامی (۱) / فلسفه اسلامی (۱) /فلسفه اخلاق/ عرفان نظری/ تاریخ فلسفه یونان (۱) از آغاز تا افلاطون/ تاریخ فلسفه یونان (۲) از ارسطو تا افلوطین/ تاریخ فلسفه قرونوسطی/ تاریخ فلسفه از بیکن تا هیوم/ تاریخ فلسفه از کانت تا هگل/ تاریخ فلسفه از هگل تا نیمه دوم قرن نوزدهم/ فلسفه معاصر (۱) / فلسفه معاصر (۱) / متون فلسفی به زبان خارجی (۱) / متون فلسفی به زبان خارجی (۱) / متون فلسفی به زبان عربی (۱) / متون فلسفی به زبان عربی (۱) / متون فلسفی به زبان عربی (۱) / فلسفه علم (۱) / ،فلسفه علم (۲)
دروس تخصصی ارائه شده برای رشته فلسفه در دوره کارشناسی 83 واحد است.
دروس اختیاری:
علم کلام (۱) / منتخب متون کلامی – فلسفی به زبان فارسی/ تاریخ علم/ شناخت ادیان/ فلسفه تاریخ/ زیباییشناسی و فلسفه هنر/ فلسفه سیاست/ تفکر در شرق آسیا (چین و هند ۱) / اصطلاحشناسی فلسفی/ فلسفه تعلیموتربیت/ فلسفه دین/ کلام جدید/ علم و تمدن در اسلام
دروس اختیاری ارائه شده برای رشته فلسفه در دوره کارشناسی 26 واحد است که دانشجویان 6 واحد از دروس اختیاری را میگذرانند.
بنابراین:
- دروس عمومی: ۲۱ واحد
- دروس پایه: ۲۵ واحد
- دروس تخصصی: ۸۳ واحد
- و دروس اختیاری: 26 واحد (6 واحد از دروس اختیاری)
البته توجه داشته باشید که تعداد کمی از دروس ارائه شده یا واحدهای در نظر گرفته شده برای هر گروه درسی ممکن است به نسبت اندکی با دروس ارائه شده در چارت دانشگاهی سایر دانشگاهها متفاوت باشد و منبع چارت درسی ارائه شده در این مقاله چارت رشته فلسفه در دانشگاه اصفهان است.
گرایشهای کارشناسی ارشد فلسفه
- فلسفه (تطبیقی)
- منطق
- اخلاق (فلسفه اخلاق/ اخلاق کاربردی/ اخلاق اسلامی)
- فلسفه هنر
- فلسفه و کلام اسلامی
- فلسفه و حکمت اسلامی
- فلسفه دین
- فلسفه علوم اجتماعی
- تاریخ و فلسفه آموزشوپرورش (تعلیموتربیت اسلامی)
- فلسفه علم
- تاریخ علم (ریاضی در جهان اسلام/ طب و داروسازی در جهان اسلام)
دروس کارشناسی ارشد گرایش فلسفه
دروس تخصصی:
فلسفه مشاء/ حکمت متعالیه (ملاصدرا ۱) / تفسیر متون فلسفی (۱) / فلسفه افلاطون – ارسطو/ فلسفه کانت (۱) / فلسفه هگل/ فلسفههای اگزیستانس/ هرمنوتیک و فلسفههای پستمدرن/ فلسفه تحلیلی
دروس تخصصی ارائه شده برای رشته فلسفه گرایش /فلسفه در دورهٔ کارشناسی ارشد 18 واحد است.
دروس اختیاری:
فلسفه پیش سقراطی/ فلسفه افلوطین/ فلسفه قرونوسطی/ فلسفه اسپینوزا/ فلسفه لایب نیتز/ فلسفه تجربی انگلستان/ فلسفههای حیات و پویش/ تفکر در شرق آسیا (چین و هند ۱) / عرفان نظری/ فلسفه تطبیقی/ فلسفه اخلاق در غرب/ فلسفه تاریخ/ فلسفه هنر/ فلسفه سیاست و حقوق/ فلسفه علم/ تفسیر متون فلسفی ۲/ متون حکمت اسلامی (مشاء واشرا ۱) / متون حکمت اسلامی (کلام و عرفان) / فلسفه دکارت/ فلسفه زبان/ فلسفه دین/ فلسفه کانت ۲/ حکمت اشراق
دروس اختیاری ارائه شده برای رشته فلسفه گرایش /فلسفه در دورهٔ کارشناسی ارشد 46 واحد است که دانشجویان از میان این دروس 8 واحد را میگذرانند.
دروس کارشناسی ارشد گرایش منطق
دروس پیشنیاز:
منطق عمومی
دروس تخصصی:
زبان تخصصی/ منطق قدیم (1)/ منطق قدیم (2)/ منطق جدید (1)/ منطق جدید (2)/ منطق جدید (3)/ فلسفههای تحلیلی و زبانی/ فلسفه منطق (1)/ منطق تطبیقی (1)
دروس تخصصی ارائه شده برای رشته فلسفه گرایش منطق 18 واحد است.
دروس اختیاری:
فلسفه منطق (2)/ منطق تطبیقی (2)/ تاریخ منطق (1)/ تاریخ منطق (2)/ فلسفه علم/ فلسفه ریاضی/ منطق ریاضی/ فلسفه اسلامی/ فلسفه غرب 0 معرفتشناسی فلسفی از آغاز تا دوره جدید
دانشجویان بایستی 8 واحد از 20 واحد ارائه شده را زیر نظر استاد راهنما انتخاب نموده و بگذرانند.
دروس کارشناسی ارشد گرایش فلسفه علم
- دروس اصلی – تخصصی 20 واحد
- دروس اختیاری 8 واحد
- پایاننامه تخصصی 4 واحد
دروس جبرانی:
روس جبرانی برای دانشجویان غیرمرتبط به تشخیص گروه آموزشی بر اساس آییننامه دروس جبرانی، دروس جبرانی خود را صرفاً از مقطع کارشناسی اخذ مینمایند. منطق جدید/ فلسفه علم/ تاریخ فلسفه یونان (ارسط ۱) / بیکن تا هیوم/ تاریخ فلسفه جدید و معاصر/ فلسفه اسلامی/ فیزیک عمومی/ (18 واحد)
دروس اصلی – تخصصی:
فلسفه غرب (1)/ فلسفه غرب (2)/ مکاتب فلسفه علم (1)/ مکاتب فلسفه علم (2)/ فلسفه علم (1)/ فلسفه علم (2)/ منطق جدید (1)/ منطق جدید (2)/ فلسفه اسلامی (1)/ فلسفه علم و متافیزیک/ فیزیک و فلسفه/ پایاننامه
دروس اصلی – تخصصی ارائه شده برای رشته فلسفه گرایش فلسفه علم 26 واحد است. دانشجویان از جدول دروس اصلی – تخصصی حداکثر 20 واحد اخذ مینمایند و یکی از دروس 2 واحدی این جدول بهصورت شناور به تشخیص گروه آموزشی ارائه خواهد شد.
دروس اختیاری:
منطق قدیم/ مباحث ویژه در فیزیک نوین/ جامعهشناسی معرفت/ فلسفه زیستشناس/ فلسفه تکنولوژی/ فلسفه علوم اجتماعی/ فلسفه اقتصاد/ فلسفه ریاضی/ فلسفه غرب 3(فلسفه تحلیل ۱) / نظریهها و مکاتب معرفتشناسی در قرن 20 / تاریخ علم جدید (1)/ تاریخ علم جدید (2)/ علم و دین/ علم و اخلاق/ مبانی فلسفی فیزیک کوانتومی (1)/ مبانی فلسفی فیزیک کوانتومی (2)/ فلسفه اسلامی 2/ فلسفه ذهن/ فلسفه منطق
دروس اختیاری ارائه شده برای رشته فلسفه گرایش فلسفه علم 38 واحد است که دانشجویان بایستی 8 واحد را از این دروس بگذرانند.
این چند گرایش و دروس ارائه شده برای آنها مربوط به چارت آموزشی دانشگاه اصفهان است و همانطور که قبلاً هم گفته شد احتمال وجود تفاوت کوچک در واحدها و دروس ارائه شده نسبت به چارت درسی سایر دانشگاهها وجود دارد.
گرایشهای دکترای رشته فلسفه
- فلسفه (فلسفه معاصر/ فلسفه عصر جدید/ فلسفه یونان و قرونوسطی)
- فلسفه تحلیلی
- فلسفه دین
- فلسفه اخلاق
- فلسفه اخلاق تطبیقی
- فلسفه تطبیقی
- فلسفه حقوق
- فلسفه هنر
- حکمت هنرهای دینی
- فلسفه علوم اجتماعی
- فلسفه اقتصاد اسلامی
- فلسفه منطق
- منطق با رویکرد فلسفی
- فلسفه علم و فناوری
- فلسفه فیزیک
- فلسفه فیزیک
- فلسفه علم
- فلسفه تعلیموتربیت
مشاغل رشته فلسفه و درآمد
فارغالتحصیلان رشته فلسفه میتوانند در مراکز آموزشی مختلف یا دانشگاه یا مدارس بهعنوان معلم و استاد به تدریس بپردازند. همچنین میتوانند در مراکز پژوهشی مانند دایرةالمعارفها و پژوهشگاههای علومانسانی فعالیت داشته باشند.
مراکز پژوهشی بیشتر خواستار همکاری با دانشآموختههای فلسفه در مدارج عالی هستند و بیشتر سراغ دانشآموختگان داری مدرک دکترا و کارشناسی ارشد میروند. اما دانشآموختگان با مدرک لیسانس نیز میتوانند در صورت وجود تلاش و علاقه و پشتکار بهعنوان دستیار پژوهشگر
در این مراکز به فعالیت بپردازند. همچنین چون مشاغل رشته فلسفه بیشتر مربوط به امور آموزشی و مراکز پژوهشی است اطلاعات دقیقی ازمیزان درآمدشان در دسترس نیست.
شخصیتهای مناسب رشته فلسفه براساس تست شخصیتشناسی mbti:
همانطور که احتمالاً شنیدهاید تست شخصیت شناسی mbti یکی از تستهای شخصیت شناسی معروف است که میتوان به کمک آن نقاط ضعف و قوت، ویژگیهای شخصیتی، علایق، اطلاعاتی درباره مشاغل مناسب و نکتههای درباره بهبود نقاط ضعف و قوت و عملکردی فردی خود به دست آورد. در زیر چند مورد از تستهای شخصیتی که احتمالاً مناسب رشته فلسفه هستند را برسی میکنیم. شما میتوانید برای انجام تست mbti و بررسی ویژگی شخصیتی خود و موارد شغلی و شخصتی درباره خود با استفاده از لینک زیر تست mbti و سایر تستها را مشاهده کرده و انجام دهید.
تیپ شخصیتی ENTP / مباحثهگر:
خلاق، مدبر و از لحاظ هوشی بسیار سریع است. در طیف گستردهای از مسائل خوب عمل میکند. از مسائل بحثبرانگیز لذت میبرد. از ایدهها و پروژههای جدید هیجانزده میشود اما ممکن است جنبههای عادی زندگی را نادیده بگیرد. بهطورکلی قاطع و صریح است. از بودن با افراد لذت میبرد. توانایی عالی برای درک مفاهیم و اعمال منطق برای یافتن راهحلهای جدید دارد…
تیپ شخصیتی INTJ / متفکر:
مستقل، مبتکر، تحلیلی و مصمم است. توانایی استثنایی برای تبدیل نظریه به برنامههای عملیاتی دارد. دانش بسیار بالا، شایستگی و ساختار عالی دارند. متفکرانی با برد بزرگ هستند. استانداردهای بالایی برای عملکرد خود و دیگران دارند. رهبران خوبی خواهند بود اما اگر به رهبران موجود اعتماد کنند از آنها پیروی خواهند کرد…
منبع: indeed / philosophy.unc.edu