هدایت تحصیلی، تصمیمی مهم برای آغاز یک زندگی
راهنمای گام‌به‌گام انتخاب رشته برای والدین
بی‌تردید هیچ تصمیمی به اندازه انتخاب شاخه و رشته تحصیلی در زندگی دانش‌آموزان مهم و اساسی نیست، هر انتخاب که انجام گیرد، مسیری طولانی و حرفه‌ای را به همراه خواهد داشت.
والدین می‌دانند هیچ وظیفه‌ای مهم‌تر از کمک به فرزندانشان برای تعیین مسیر زندگی در دوران پرآشوب و سؤال‌برانگیز بلوغ نیست، و به‌طور حتم همه آنان خواهان آینده‌ای درخشان، مطلوب و با کم‌ترین استرس برای فرزند خود هستند.
همین حساسیت بعضی مواقع خود مانعی بزرگ در رسیدن به حقیقت مطلوب است.
برای آنکه بتوانید راهنمای درستی برای فرزندانتان باشید، با ما همراه شوید.
هدایت تحصیلی عبارت است از فرایند ارائه خدمات راهنمایی و مشاوره به دانش‌آموز، تا ضمن آشنایی با استعدادها، علایق، توانایی‌ها و ویژگی‌های شخصیتی خویش، شاخه‌ها و رشته‌های تحصیلی، حِرَف و مشاغل مورد نیاز جامعه را بشناسند و بر اساس آن، به‌صورت آگاهانه شاخه و رشته تحصیلی مناسب خود را انتخاب کنند.
نتیجه فرایند هدایت تحصیلی باید به طراحی مسیر زندگی دانش‌آموز با انتخابی آگاهانه و آزادانه منجر شود. شناسایی و شناساندن شخصیت، استعداد، توانایی‌ها، علاقه‌ها و تفاوت‌های فردی هر دانش‌آموز و پرهیز از هرگونه اجبار، وظیفه مهم همه عوامل درون و برون مدرسه‌ای در این زمینه است.
گام اول: چگونه به فرزندانتان در خودشناسی کمک کنید؟
مولای متقیان فرمودند: «من عرف نفسهُ فقد عرف ربه»، هر کس خود را بشناسد، خدای خویش را شناخته است.
به استناد این فرمایش مولا، رمز سعادت بشری در خودشناسی و آگاهی از ظرفیت‌های بالقوه خدادادی است.
برای خودشناسی فرزندانتان می‌توانید به شرح زیر اقدام کنید:
- مرور توانمندی‌های فرزندانتان از کودکی تاکنون از طریق جلسه خانوادگی
- مرور رغبت‌ها و علایق فرزند خود در زمینه‌های مختلف بدون در نظر گرفتن توانمندی از طریق جلسه خانوادگی
- دریافت خاطرات مهم تحصیلی فرزند خود و دقت در این زمینه. مثلاً بیشترین جذابیت‌هایی که در طول 9 سال تحصیل در زمینه‌های مختلف تحصیلی داشته‌اید، کدم‌اند؟
- شناخت استعداد، شخصیت و رغبت فرزند خود از طریق نتایج آزمون‌های مشاوره‌ای که در مدرسه یا توسط مشاوران اخذ شده است
- مشورت با مشاوران خبره در مدرسه و مراکز مشاوره
- جمع‌بندی از شناخت خود، در زمینه‌های مختلف از طریق شرح‌حال‌نویسی
برای شناخت بهتر فرزندان خود می‌توانید از بسته‌های استعدادیابی تحصیلی و خودکاوی استفاده کنید.
گام دوم: چگونه به فرزندان خود در زمینه محیط‌شناسی تحصیلی کمک کنیم؟
پس از شناخت ویژگی‌های فردی، حال نوبت به محیط‌شناسی تحصیلی و شغلی است، یعنی به‌درستی شاخه‌ها، رشته‌ها و زمینه‌های تحصیلی، رشته‌های دانشگاهی مرتبط با هر زمینه و رشته تحصیلی، مشاغل مرتبط و شایستگی‌های فردی (شخصیت، توانایی، رغبت، استعدادهای مورد نیاز) در هر زمینه برای دانش‌آموز تشریح گردد.
برای این منظور می‌توانید از بانک اطلاعات مشاغل پروفایل‌سنتر استفاده کنید.
گام‌های اساسی که والدین می‌توانند در این زمینه انجام دهند، عبارت‌اند از:
- آشناسازی فرزندان با ویژگی‌های شغلی خود و اطرافیانشان
- در اختیار قرار دادن کتب، فیلم و کلیپ‌های مربوط به ویژگی‌های رشته‌های تحصیلی و شغلی
- ترغیب فرزندان برای کسب تجربه‌های محیط شغلی
- بازدید از مراکز و مؤسسات شغلی
- ترغیب بچه‌ها به جمع‌آوری اطلاعات در زمینه رشته‌های تحصیلی و تهیه بروشور بر اساس اطلاعات جمع‌آوری‌شده
- ترغیب فرزند به مصاحبه با افراد کارآفرین و خبره در خصوص مشاغل و رشته‌های تحصیلی
- بازدید از هنرستان‌ها و مراکز آموزشی
- برگزاری نشست‌های خانوادگی و بررسی مزایا و معایب هر یک از شاخه‌ها و رشته‌های تحصیلی و جمع‌بندی در این زمینه
- بررسی ویژگی‌های هر رشته تحصیلی و تطابق آن با توانمندی‌های خود در این زمینه
