آیا تحصیل همزمان در دو مقطع دانشگاهی امکان‌پذیر است؟
شاید تا حال از خود پرسیده باشید که آیا می‌توان به تحصیل همزمان در دو مقطع پرداخت و مدرک هر دو را اخذ کرد؟ اصلاً آیا چنین چیزی ممکن است و قوانینی راجع به آن وضع شده است؟ بعد از کمی تحقیق و با خواندن این مطلب خواهید دانست که برای تحصیل همزمان در هر سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و مقطع دکترا این امکان به وجود آمده است که دارای شرایط خاصی است و شما می‌توانید در رشته مورد نظرتان البته اگر واجد شرایط باشد، در دو مقطع و در دانشگاه‌های مختلف درس بخوانید.
شرایط تحصیل در دو مقطع مختلف به‌طور همزمان در دانشگاه آزاد
در دانشگاه آزاد، این امکان برای شما فراهم شده است تا در دو مقطع تحصیلی درس بخوانید که البته دارای محدودیت‌هایی است که یکی از این محدودیت‌ها، عدم امکان تحصیل همزمان در دو مقطع تحصیلی برای رشته‌های پزشکی است دومین محدودیت، عدم اجازه به ادامه تحصیل در مقطع بالاتر به صورت همزمان است و باید در مقطعی پایین‌تر یا مقطع مشابه با آنچه در حال تحصیل هستید درس بخوانید. البته این امر در دانشگاه آزاد فقط برای دو مقطع کارشناسی و کاردانی وجود دارد.
شما در دانشگاه آزاد می‌توانید برنامه‌ریزی کنید و در یکی از رشته‌های مورد نظرتان مانند دیگر دانشجویان انتخاب واحد کرده و بدون هیچ محدودیتی به‌طور همزمان تحصیل کنید. البته این نکات را هم در نظر داشته باشید که در مقطع دومتان اجازه تغییر رشته نخواهید داشت و انتخاب مقطع و رشته دوم، همزمان فقط یک‌بار در طول تحصیل هر فرد امکان‌پذیر است؛ بنابراین توصیه می‌کنیم که حتماً پیش از نهایی کردن رشته و مقطع مورد نظر، کاملاً از انتخاب خود مطمئن باشید. در مورد دانشجویان پسر، اگر از مقطع اول خود انصراف دادید، باید برای ادامه در مقطع دوم، از نظر نظام‌وظیفه حائز شرایط باشید.
تحصیل همزمان در دو مقطع مختلف در دانشگاه دولتی
شما در دانشگاه‌های روزانه دولتی در دو مقطع تحصیلی به‌طور همزمان نمی‌توانید درس بخوانید؛ اما می‌توانید همزمان با تحصیل در دانشگاه دولتی، در دانشگاه‌های غیر دولتی و پیام نور که رشته‌های بدون کنکور ارائه می‌دهند حداکثر در مقطع کارشناسی تحصیل کنید.
لطفاً در نظر داشته باشید که دانشگاه‌های غیر دولتی و پیام نور برای تحصیل، هزینه دریافت می‌کنند البته می‌توانید بعضی از واحدهای عمومی خود را که در دانشگاه اول گذرانده‌اید را با دانشگاه دوم معادل‌سازی کنید تا در وقت و هزینه نیز صرفه‌جویی شود. البته دانشگاه دولتی، تمام مدارک لازم شما را برای دانشگاه دوم ارسال خواهد کرد.
نکته مهم دیگر این است که هنگام انتخاب واحد در مقطع دوم، دقت کنید که ساعات امتحانی دروس دو مقطع با هم تلفیقی نداشته باشند و به قدر کافی از هم فاصله داشته باشند تا بتوانید به هر دو آزمون، سر وقت برسید.
مدارک لازم برای تحصیل در مقطع دوم دانشگاهی
شما هنگام اقدام برای ثبت نام در مقطع دوم، برای دانشگاه دوم نیاز به ارائه مدارکی دارید تا پذیرشتان به آسانی انجام پذیرد.
- دانشجویان پسر باید مدارکی ارائه دهند که نشانگر معافیت تحصیلی آن‌هاست
- باید یک ترم در دانشگاه اول تحصیل کرده و کارنامه آن ترم را به دانشگاه دوم ارائه دهید.
- کارنامه ریز نمرات مقطع پیش‌دانشگاهی را باید به همراه گواهینامه پیش‌دانشگاهی به دانشگاه دوم ارائه دهید.
نکات مهمی درباره تحصیل همزمان در دو مقطع :
همان‌گونه که قبلاً نیز ذکر کردیم، تحصیل همزمان در دو مقطع در صورتی امکان‌پذیر است که مقطع دانشگاه دوم، هم‌تراز یا پایین‌تر از دانشگاه اول باشد البته در مورد کارشناسی ارشد، مقطع هم‌تراز نیز مورد قبول نیست یعنی به عنوان مثال اگر شما در مقطع کارشناسی ارشد تحصیل می‌کنید نه تنها برای دکتری نمی‌توانید همزمان اقدام کنید بلکه تحصیل همزمان در کارشناسی ارشد نیز مجاز نیست بلکه می‌توانید کارشناسی بخوانید. همچنین در مقطع دکتری نیز نمی‌توانید همزمان در دو رشته دکتری تحصیل کنید.
اگر در دانشگاه دولتی تحصیل می‌کنید به شما توصیه می‌شود که برای جلوگیری از تداخل مدارک واحدهای درسی، دانشگاه مقطع دوم خود را پیام نور انتخاب کنید
تحصیل در مقاطع دکترا و کارشناسی ارشد به‌طور همزمان
تحت شرایط خاصی این امکان وجود دارد که شما در دو مقطع کارشناسی ارشد و دکتری یا دو رشته کارشناسی ارشد به‌طور همزمان درس بخوانید. یکی از این شرایط خاص، بودن دانشجوی استعداد درخشان است که دارای شرایط زیر نیز باشید:
- برنده مدال طلا و رتبه اول در جشنواره جوان خوارزمی باشید
- انحراف معیار رتبه کنکور شما 2.5 رقم بالاتر از میانگین باشد.
- در المپیادهای کشوری مدال طلا دریافت کرده باشید.
- در دانشگاه در حال تحصیل خود به عنوان استعداد درخشان شناخته شده باشید؛ یعنی در میان ورودی‌های آن سال، دو ترم، جزو نفرات برتر بوده و حداقل معدل 17 کسب کرده باشید.
اگر دانشجوی استعداد درخشان هستید، باید رشته‌ای را انتخاب کنید که مکمل رشته خودتان است و با توجه به اولویت‌بندی تعیین‌شده این کار را انجام دهید. این امر با استفاده از طرح کهاد امکان‌پذیر است.
طرح کهاد:
با استفاده از این طرح، هر دانشجویی می‌تواند در کنار رشته اصلی خود، یک رشته فرعی بخواند. به عنوان مثال، اگر شما رشته‌تان در دانشگاه، ریاضی است، می‌توانید همزمان با آن، در رشته مدیریت نیز تحصیل کنید تا برای اشتغال، از هر دو رشته استفاده نمایید. در ضمن برای رشته مدیریت، موقعیت‌های شغلی بیشتری به نسبت ریاضی وجود دارد. در این حالت، عوض گذراندن 144 واحد کارشناسی برای مدیریت، تنها با گذراندن 24 واحد، صاحب گواهینامه خواهید شد. در واقع طرح کهاد صرفاً برای کمک به اشتغال‌زایی ایجاد شده است.
رشته‌هایی که به‌صورت کهاد تعریف شده‌اند محدود بوده و دانشجویان می‌توانند در کنار رشته تحصیلی خود، رشته‌های کهاد را بگذرانند. برای دانشجویان مقطع کارشناسی، داشتن معدل 15 برای انتخاب رشته‌های کهاد کافی است. لیست نمرات کهاد در کارنامه شما ظاهر می‌شود اما در معدلتان تأثیری نخواهد داشت همچنین عوض مدرک تحصیلی، گواهینامه معتبر دوره کهاد را دریافت خواهید کرد.
