توانایی‌های لازم برای موفقیت در رشته مهندسی مکانیک
اغلب افراد با شنیدن نام رشته مهندسی مکانیک تصور می‌کنند حیطه‌ی شغلی این رشته به تعمیر ماشین و وسایل نقلیه‌ی این‌چنینی مربوط می‌شود، درحالی‌که اهداف و مشاغل این رشته کاملاً برخلاف این تصور است.
رشته‌ی مهندسی مکانیک جزو رشته‌های پرطرفدار و محبوب کنکور ریاضی است که برای قبولی در آن باید در کنکور رتبه‌ی خوبی به دست آورد. این رشته یکی از قدیمی‌ترین رشته‌های مهندسی است که هدف آن طراحی، ساخت و راه‌اندازی دستگاه‌ها و ماشین‌ها است.
درواقع این رشته از فیزیک و مفاهیم آن در طراحی‌های خود استفاده می‌کند و در حیطه‌ها و موضوعات مختلف، می‌توان از آن استفاده کرد. ما در این مطلب می‌خواهیم درباره‌ی رشته مهندسی مکانیک برای شما مطالبی ارائه دهیم تا شما را با مشاغل این رشته آشنا سازیم.
مهندسی مکانیک
این رشته یکی از جامع‌ترین رشته‌های مهندسی است که موضوعات مختلفی را مورد بررسی قرار می‌دهد و از مفاهیم علوم ریاضی و فیزیک برای انجام وظایف خود بهره می‌برد؛ بنابراین مهندسی مکانیک نیازمند فهم مفاهیمی همانند تحلیل سازه‌ها و الکتریسیته، دانش مواد، سینماتیک، دینامیک، ترمودینامیک است.
محاسبات فنی، تدوین روش ساخت، طراحی و تهیه‌ی نقشه‌ها، مدل‌سازی و شبیه‌سازی، تولید و آزمایش تمامی ماشین‌آلات و تأسیسات موجود در دنیا، با تکیه بر توانایی‌های مهندسان مکانیک صورت می‌گیرد. مهندسی مکانیک دارای گرایش‌های طراحی جامدات، حرارت و سیالات، ساخت و تولید و مهندسی دریا است.
✅ توانایی‌های لازم برای موفقیت در رشته مهندسی مکانیک
افرادی که قصد رسیدن به اهداف بزرگ دارند می‌دانند که برای وارد شدن به یک شغل، پیشرفت و موفقیت در آن باید برخی ویژگی‌ها را داشته باشند و برخی مهارت‌ها را نیز کسب کرده و پرورش دهند. تمام مشاغل دنیا به افراد متخصص و توانمند در زمینه‌ی مربوط به خود نیاز دارند تا بتوانند بهترین نتایج را بگیرند.
آیا استعداد مشاغل مهندسی مکانیک را دارم؟
با توجه به اینکه رشته‌ی مهندسی مکانیک موضوعات و زمینه‌های مختلفی از علوم و صنایع را در برمی‌گیرد لازم است افراد تحصیل‌کرده در این رشته به کسب مهارت پیرامون این موضوعات بپردازند تا بتوانند در مشاغل مختلفی که از علم مکانیک در آن‌ها بهره برده می‌شود، مشغول به کار شوند.
همان‌طور که قبلاً نیز اشاره شد با توجه به اینکه علم مکانیک رابطه‌ی مستقیمی با علوم ریاضیات و فیزیک دارد، لازم است دانشجویان این رشته در دو درس ریاضی و فیزیک قوی بوده و همچنین از هوش، استعداد و قدرت تجسم خوبی برخوردار باشند. علاوه بر این موارد باید بدانید دانشجویان این رشته باید روابط اجتماعی بالایی داشته باشند، زیرا اغلب مشاغل این رشته نیازمند انجام پروژه‌های گروهی و تیمی هستند.
افرادی که به دنبال تصدی شغل‌های این رشته هستند باید از آمادگی جسمانی خوبی برخوردار باشند، زیرا برای انجام شغل خود مجبور هستند در مناطق دور از شهر و در کارخانجات مشغول به کار شوند.
مشاغل و بازار کار رشته مهندسی مکانیک
با توجه به پیشرفت‌های صنعتی چند ساله‌ی اخیر کشور، مهندسین مکانیک بیش‌ازپیش در گرداندن چرخ صنعت دخیل شده‌اند و راه همواره برای رشد و ترقی آن‌ها گشاده است. در ادامه‌ی مطلب می‌خواهیم بازار کار و مشاغل مرتبط هرکدام از گرایش‌های مختلف این رشته را بیان کنیم.
این رشته دارای سه گرایش طراحی جامدات، حرارت و سیالات، ساخت و تولید در مقطع لیسانس است که البته در دانشگاه صنعتی شریف گرایش‌های دیگری نیز دارد.
✅ گرایش مکانیک و مشاغل مرتبط با آن
این گرایش یکی از اصلی‌ترین گرایش‌های رشته‌ی مکانیک است که رفتار مواد جامد تحت اثر بارگذاری‌های خارجی را مورد بررسی قرار می‌دهد. هدف این گرایش پرورش متخصصانی است که مراکز تولید و کارخانه‌ها، اجزا و مکانیزم ماشین‌آلات مختلف را طراحی کنند.
فارغ‌التحصیلان این رشته پس از تحصیل می‌توانند در کارخانه‌هایی مثل خودروسازی، صنایع نفت، ذوب فلزات و صنایع غذایی و غیره مشغول به کار شوند. این گرایش در صنایع خودروسازی، هوافضا، دریانوردی، نظامی، نیروگاهی، ساختمان‌سازی، لوازم‌خانگی و … به‌طور مستقیم و در برخی دیگر مانند صنایع پتروشیمی، پزشکی، داروسازی، هسته‌ای و … به‌طور غیرمستقیم دخالت دارد، ازاین‌رو فارغ‌التحصیلان این گرایش می‌توانند در تمامی این صنایع و حیطه‌ها مشغول به کار شوند.
✅ گرایش حرارت و سیالات و مشاغل مرتبط با آن
طراحی و محاسبه‌ی اجزا سیستم‌هایی که اساس کارشان تبدیل انرژی، انتقال حرارت و جرم است به گرایش مکانیک حرارت و سیالات مربوط می‌شود.
این افراد می‌توانند در زمینه‌های بسیاری همچون طراحی و ساخت ماشین‌آلات و قطعات از جمله ماشین‌آلات تولیدی تمامی صنایع، لوازم خانگی و تجهیزات پزشکی، طراحی و ساخت وسایل و تجهیزات حمل‌ونقل زمینی، دریایی و هوایی، ساخت تجهیزات دفاعی مثل تانک، راکت، اژدر و پل‌های متحرک، ساخت روبات‌ها، بازوهای مکانیکی و سیستم‌های تولید، طراحی و ساخت تجهیزات و سیستم‌های انتقال و تصفیه آب، سیستم‌های مکانیکی و کنترلی پالایشگاه‌ها و کارخانجات شیمیایی، طراحی و ساخت تأسیسات حرارتی و برودتی ساختمان‌ها و اماکن، بالابرها و آسانسورها و سیستم‌های حمل‌ونقل، ساخت ماشین‌آلات تغلیظ و بازیافت مواد مثل کارخانجات قند، کاغذسازی، سیمان، نساجی، نمک و کنسانتره و… مشغول بکار شوند.
✅ گرایش ساخت و تولید و مشاغل مرتبط با آن
این گرایش در مقطع کاردانی و کارشناسی دارای دو گرایش قالب‌سازی و ماشین‌ابزار است که در مقاطع تحصیلی بالاتر به سه گرایش سیستم‌های تولید صنعتی، شکل‌دهی فلزات و مکاترونیک تقسیم می‌شود. در این رشته افراد با استفاده از تکنولوژی‌های ابزارسازی، ریخته‌گری، جوشکاری، فرم دادن فلزات و … اقدام به ساخت و تولید ماشین‌آلات و صنایع کشاورزی، نظامی، ماشین‌سازی، ابزارسازی، خودروسازی و … می‌کنند.
فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در صنعت‌های مختلف مثل ماشین‌سازی، ابزارسازی، خودروسازی، صنایع کشاورزی، صنایع هوایی و تسلیحاتی به ساخت و تولید ماشین‌آلات، طراحی کارگاه و یا کارخانه‌ی تولیدی بپردازند و نظارت و بهره‌برداری و اجرای صحیح طرح‌ها را عهده‌دار شوند.
نکته‌ی آخر
با توجه به این امر که دروس ارائه شده در دانشگاه‌ها بیشتر روی مباحث تئوری تمرکز دارند، دانشجویان این رشته از کمبود توانایی‌های عملی و فنی برخوردار هستند که این امر موجب کاهش توانمندی دانشجویان و کمبود بازار کار مناسب برای فارغ‌التحصیلان شده است.
در این حالت بهتر است افرادی که در این رشته تحصیل می‌کنند پیرامون کارهای عملی به کسب مهارت و تجربه بپردازند تا بتوانند زودتر وارد بازار کار شوند. نکته‌ی مهم دیگر اینکه امروزه نرم‌افزارهای رایانه‌ای در تمامی رشته‌ها تولید و عرضه شده که موجب دقیق‌تر شدن و سرعت بخشیدن به کار مهندسین شده است و بهتر است دانشجویان در طول تحصیل به آموزش این نرم‌افزارها بپردازند تا بتوانند توانایی‌های خود را برای ورود به بازار کار بالا ببرند.
ازجمله نرم‌افزارهای این رشته می‌توان به AutoCAD، CATIA، SolidWork، PowerMill، COMSOL Multiphysics، MSC NASTRAN، FLUENT و… اشاره کرد.
